Een topper met slechte ideeën weegt zwaarder dan duizend dwazen

10 april 2025
Gewone mensen bepalen de geschiedenis, niet door kwaadaardigheid, maar door hun geloof in verkeerde ideeën. Een doodnormale burger – een liefhebbende ouder, een betrouwbare buur – kan onbedoeld bijdragen aan groot leed, niet door extremisme, maar door mee te gaan in overtuigingen die schadelijk blijken. Dina-Perla Portnaar houdt Nederland een spiegel voor en waarschuwt voor de kracht van ideeën in een tijd waarin technologie en groepsdruk de boventoon voeren.
Gewone mensen, grote gevolgen
De geschiedenis toont aan dat niet de fanatieke enkelingen, maar de meegaande massa’s systemen als fascisme en communisme mogelijk maakten. Een Sovjet-officier stuurde ooit dissidenten naar de Goelag, overtuigd van zijn plicht aan het collectief. Een Nazi-ambtenaar ondertekende deportatiebevelen, zichzelf ziend als een loyale dienaar. Vandaag de dag neemt een ambtenaar kinderen uit gezinnen op basis van algoritmes en toeslagenbeleid, denkend dat het rechtvaardig is. Het zijn geen monsters, maar mensen die geloven dat ze juist handelen. Dina-Perla Portnaar benadrukt dat dit geloof in foute ideeën gevaarlijker is dan een horde dwazen zonder principes.
Subtiele sturing van binnenuit
Propaganda hoeft niet luid te zijn om effect te hebben. In Nederland vertrouwen mensen vaak blindelings op gelijkgestemden en hun morele kompas, zonder dat te bevragen. Die stilzwijgende acceptatie, diep geworteld in de cultuur, maakt het zo krachtig. Terwijl het Westen lacht om de staatstelevisie van Rusland, zijn de Nederlandse omroepen en onderwijssystemen niet vrij van bias. Het land kent geen dictatuur, maar een sfeer waarin afwijkende geluiden stelselmatig worden geweerd. Dina-Perla legt deze mechanismen bloot en roept op tot waakzaamheid.
Vrijheid als noodzaak
Vrijheid van meningsuiting staat onder druk, maar blijft essentieel. Nederland werd ooit geprezen om die openheid, een fundament dat nu lijkt te wankelen. Ideeën die niet meer besproken worden, verworden tot stille gifstoffen of leiden tot apathie. Dina-Perla wijst erop dat moderne censuur niet komt als verbod, maar als een afwijzing van eenheid en vernieuwing. Tegelijkertijd groeit de kloof tussen mensen door opgelegde kampen – links, rechts, of anders – terwijl gedeelde oplossingen mogelijk zijn. Haar boodschap is helder: uitwisseling is geen luxe, maar een overlevingsstrategie.
Empathie versus toneel
De maatschappij verschuift van redelijkheid naar emotie. Wie het hardst huilt, krijgt gelijk, en strategisch slachtofferschap wint terrein. Dit tast de positie van echte slachtoffers aan en keert de intenties van goeddoeners om. Identiteitsdebatten en activisme illustreren hoe moraliteit soms een podium wordt, gebouwd op drijfzand. Dina-Perla pleit voor een terugkeer naar oprechte empathie en stevige grond onder rechtvaardigheid, een balans die volgens haar zoek is.
Helder denken als verzet
In 2025 voelt zelfstandig nadenken als een daad van moed. Algoritmes en groepsdruk bepalen steeds meer wat mensen zeggen en denken. Dina-Perla vraagt zich af waar het Nederland is gebleven dat haar ooit inspireerde als vrijdenker. De zachte dwang van een goedbedoelende meerderheid vervangt de harde onderdrukking van vroeger. Mensen zwijgen, kijken weg en verliezen de kans op echte verbinding. Ze roept op tot actie: ideeën delen, twijfels uiten en verbeteringen eisen, voordat het te laat is.
Bronnenoverzicht
- Tekst van Dina-Perla Portnaar