Nog steeds geen Brusselse regering…

10 november 2024
De vorming van de Brusselse regering is sinds de verkiezingen in juni 2024 vastgelopen. Franstalige partijen, waaronder MR, PS en Les Engagés, geven aan klaar te zijn voor een nieuwe regering, maar er ligt druk op de Nederlandstalige partijen om tot een werkbare coalitie te komen. Een mogelijke coalitie aan Nederlandstalige zijde kan bestaan uit Groen (4 zetels), Team Fouad Ahidar (3 zetels), en een derde partij, zoals Vooruit (2 zetels) of Open VLD (2 zetels). Samenwerking met Vlaams Belang (2 zetels) wordt afgewezen, en Groen blijft terughoudend tegenover samenwerking met N-VA (2 zetels).
In een poging de impasse te doorbreken, stelde MR voor om een regering te vormen met Franstalige ministers die volledige bevoegdheden krijgen, terwijl de huidige Vlaamse ministers in lopende zaken blijven. Dit voorstel is mogelijk gebaseerd op advies van grondwetspecialist Marc Uyttendaele.
Constitutionele en representatieve vragen
Een dergelijke samenstelling van de regering roept grondwettelijke en representatieve vragen op. De Belgische grondwet vereist dat regionale regeringen de taalkundige diversiteit van het land weerspiegelen, wat betekent dat een Brusselse regering ministers van beide taalgemeenschappen moet omvatten. Beslissingen uitsluitend genomen door Franstalige ministers kunnen mogelijk worden gezien als een schending van deze vereiste.
Beperkingen van lopende zaken
Ministers in lopende zaken hebben beperkte bevoegdheden en kunnen geen belangrijke beslissingen nemen. Indien het parlement nieuwe Franstalige ministers zou benoemen terwijl Vlaamse ministers beperkt blijven tot lopende zaken, kan dit leiden tot cruciale beslissingen zonder Vlaamse inbreng. Dit kan worden opgevat als uitsluiting van Nederlandstalige participatie in het besluitvormingsproces, wat juridische en grondwettelijke bezwaren kan oproepen.
Politieke implicaties
Zelfs los van juridische vraagstukken kan een dergelijke regeringssamenstelling politieke spanningen veroorzaken, vooral aan Vlaamse zijde. Dit kan de stabiliteit en samenwerking tussen taalgemeenschappen onder druk zetten, met mogelijk invloed op het federale niveau. Een Brusselse regering met uitsluitend Franstalige ministers en Vlaamse ministers in lopende zaken roept fundamentele vragen op over de wettigheid en legitimiteit van belangrijke beslissingen.
Een mogelijke oplossing
Volgens professor Marc Uyttendaele blijft de enige haalbare coalitie-optie de formatie die men sinds juni 2024 probeert te realiseren: Groen, Team Fouad Ahidar en Vooruit (of Open VLD). Ondertussen groeit de ongeduldigheid onder de burgers, terwijl de ministers een volledig salaris ontvangen. De vraag blijft: wanneer komt er beweging?