Bangladesh op een kruispunt: tussen angst en hoop – een dringende oproep voor rechtvaardigheid en democratie
26 november 2024
Het webinar “De weg vooruit voor Bangladesh: tussen angst en hoop” van het European Bangladesh Forum (EBF) gepresenteerd en gemodereerd door Chris Blackburn bracht op indringende wijze de uitdagingen en kansen in Bangladesh onder de aandacht. De bijeenkomst, met vooraanstaande sprekers en experts, benadrukte de dringende noodzaak om politieke instabiliteit, opkomend extremisme en de dreiging voor minderheden aan te pakken, terwijl hoop op een betere toekomst centraal stond.
Een natie getekend door pijn en veerkracht
De recente “Moessonrevolutie” heeft diepe wonden geslagen in Bangladesh. Tijdens de protesten en de gewelddadige repressie kwamen meer dan 1000 mensen om het leven en raakten bijna 20.000 anderen gewond. De Verenigde Naties zijn een onderzoek gestart naar de gepleegde wreedheden. Het webinar bracht hulde aan de slachtoffers en benadrukte de donkere periode die het land doormaakt.
Het EBF, een onpartijdige organisatie, benadrukte dat haar missie gebaseerd is op de principes van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (1948). Het streeft naar een Bangladesh waarin vrijheid, rechtvaardigheid en gelijkheid de hoekstenen van democratie zijn en waarin secularisme ruimte biedt voor geloof en niet als onderdrukking wordt gezien.
De groeiende dreiging van extremisme
Bangladesh wordt niet alleen geconfronteerd met interne spanningen, maar ook met de toenemende invloed van extremistische groeperingen zoals Hizb ut-Tahrir en Al-Qaeda. Deze groepen zijn niet alleen een ideologische, maar ook een operationele bedreiging voor de stabiliteit van het land en de regio. In het webinar werd gewezen op de internationale implicaties van deze dreiging.
Voormalig Brits minister van Binnenlandse Zaken Jacqui Smith waarschuwde eerder al voor de banden tussen extremistische netwerken in Bangladesh en het Verenigd Koninkrijk. Deze verbanden benadrukken dat de strijd tegen extremisme niet alleen een lokale, maar ook een wereldwijde inspanning vereist. Bangladesh staat voor de uitdaging om deze dreigingen aan te pakken terwijl het zijn seculiere en democratische waarden bewaart.
De kwetsbaarheid van minderheden
Tijdens het webinar werd ook aandacht besteed aan de toenemende bedreigingen voor minderheden in Bangladesh, waaronder hindoes, christenen, boeddhisten, ahmadi’s en inheemse gemeenschappen. Deze groepen worden niet alleen geconfronteerd met discriminatie, maar ook met fysiek geweld, vernieling van heilige plaatsen en ontheemding. Een schrijnend voorbeeld is de publieke mishandeling van de jonge hindoe Utsab Mandal door een menigte van duizenden, terwijl de autoriteiten niet ingrepen.
Daarnaast uitten de sprekers hun zorgen over de suggesties om Bangladesh om te vormen tot een “islamitische republiek” in een nieuwe grondwet, zoals voorgesteld door delen van de huidige regering. Dit zou volgens de sprekers een gevaarlijk precedent scheppen en extremistische elementen verder versterken.
Een gevaarlijk precedent: de rol van geschiedenis en secularisme
Het webinar belichtte ook de dreiging van historische herschrijving in Bangladesh. Figuren zoals Mahfuj Alam, een voorstander van de “Moessonrevolutie,” worden geassocieerd met ideeën geïnspireerd door de Chinese Culturele Revolutie, waarin geschiedenis werd uitgewist om politieke doelen te rechtvaardigen. Dit leidt tot zorgen over de afbrokkeling van het seculiere karakter van Bangladesh en de vervanging daarvan door extremistische narratieven.
De internationale gemeenschap en haar verantwoordelijkheid
Het EBF benadrukte dat de uitdagingen van Bangladesh niet los staan van de internationale gemeenschap. Extremisme respecteert geen grenzen en de ideologieën die deze bewegingen drijven, hebben wereldwijde gevolgen. Het is daarom cruciaal dat overheden, NGO’s en mensenrechtenorganisaties samenwerken om basisinitiatieven te ondersteunen en daders ter verantwoording te roepen.
De rol van de internationale gemeenschap werd treffend samengevat door voormalig Nederlands parlementslid Harry van Bommel: “Democratie en mensenrechten zijn geen luxe, maar noodzakelijke pijlers van een rechtvaardige samenleving.” Dit sentiment werd gedeeld door alle deelnemers.
Tussen angst en hoop: de weg vooruit
De titel van het webinar, “Tussen angst en hoop,” vatte de huidige situatie in Bangladesh perfect samen. Enerzijds is er angst: voor de afbraak van seculiere waarden, de opkomst van extremisme en de marginalisatie van minderheden. Anderzijds is er hoop: in de veerkracht van de burgermaatschappij, de toenemende internationale betrokkenheid en platforms zoals dit webinar, waar ideeën en oplossingen worden gedeeld.
De sprekers benadrukten dat Bangladesh alleen vooruit kan komen door vast te houden aan de principes van rechtvaardigheid, gelijkheid en inclusie. Ze riepen ook op tot meer aandacht voor de bescherming van minderheden en de rol van de internationale gemeenschap in het ondersteunen van een stabiele en vreedzame toekomst.
Een krachtige afsluiting en oproep tot actie
De bijeenkomst werd afgesloten met een oproep tot bewustwording en actie. Het EBF benadrukte dat kennis en betrokkenheid de eerste stappen zijn naar verandering. De deelnemers werden aangespoord om de verhalen van slachtoffers te delen, misinformatie tegen te gaan en organisaties te steunen die strijden voor een rechtvaardig Bangladesh.
