De Oekraïense verdediging van Pokrovsk dwingt Rusland tot een nieuwe strategie in Oost-Oekraïne

Foto via parlementslid Iryna Gerashchenko die hier bij het “Ai-Petri”-systeem staat: een revolutionaire technologie tegen vijandelijke drones, geleverd aan de frontlinies in Kurakhove en Pokrovsk door Petro Poroshenko.

18 november 2024

De Russische poging om Pokrovsk in Donetsk Oblast te veroveren heeft na acht maanden van zware strijd geen grote doorbraken opgeleverd. Ondanks consistente, zij het trage, vooruitgang heeft Oekraïne het Kremlin gedwongen zijn oorspronkelijke strategie van een frontale aanval op de stad te verlaten. De Oekraïense verdediging, versterkt door geavanceerde dronetechnologie en goed georganiseerde grondtroepen, heeft Rusland zware verliezen in manschappen en materieel toegebracht. De Russische strijdkrachten zijn nu overgestapt op een omsingelingsstrategie via Selydove en Kurakhove, maar deze manoeuvres worden bemoeilijkt door aanzienlijke logistieke uitdagingen en aanhoudende Oekraïense tegenstand.

Een herzien plan na maandenlange verliezen

De Russische strijdkrachten begonnen hun offensieve operatie richting Pokrovsk in het voorjaar van 2024, op een moment waarop Oekraïne worstelde met beperkte middelen en mankracht. Gedurende deze periode boekten Russische troepen geleidelijke vooruitgang in West-Donetsk, maar de voortdurende inzet van Oekraïense verdedigingsstrategieën, waaronder het gebruik van drones, dwong Rusland om zijn aanpak te heroverwegen. De Russische troepen, die aanvankelijk gericht waren op een frontale aanval op Pokrovsk, hebben hun aandacht verlegd naar het omsingelen van de stad via Selydove in het zuidwesten en het nivelleren van de frontlinie ten westen van Kurakhove.

Hoewel Rusland tactische overwinningen heeft behaald, zoals de verovering van Selydove en Vuhledar, hebben deze gevechten een zware tol geëist. De enorme verliezen aan troepen en materieel, waaronder tanks en gepantserde voertuigen, hebben het tempo van de Russische opmars aanzienlijk vertraagd. De aanhoudende inzet van Oekraïense drones heeft Rusland bovendien gedwongen om zich aan te passen aan een asymmetrische oorlogsvoering, waarbij conventionele Russische tactieken steeds minder effectief blijken.

De cruciale rol van Oekraïense drones

Oekraïense drones hebben een bepalende rol gespeeld in het frustreren van Russische plannen in West-Donetsk. Deze drones worden gebruikt om Russische voertuigen en bevoorradingslijnen aan te vallen, wat Rusland dwingt om troepen voornamelijk te voet te verplaatsen. Deze beperking heeft niet alleen het tempo van de Russische aanvallen vertraagd, maar ook het verlies aan zwaar materieel verder vergroot. Oekraïense drone-operators hebben Russische eenheden verhinderd om optimaal gebruik te maken van hun mechanische capaciteit, waardoor Rusland niet in staat is gebleken significante terreinwinst te boeken.

Drones hebben ook een psychologisch effect gehad, waarbij Russische troepen voortdurend onder druk staan van deze constante, moeilijk voorspelbare aanvallen. De gecombineerde inzet van drones, artillerie en infanterie heeft de Oekraïense verdedigingslinies versterkt en de Russische troepen gedwongen om hun tactieken drastisch te herzien.

Russische strategie gericht op het nivelleren van de frontlinie

De Russische militaire leiding probeert nu de frontlinie ten westen van Donetsk te nivelleren, in de hoop een meer verdedigbare positie te creëren en verdere aanvallen op Pokrovsk voor te bereiden. Recente Russische successen, zoals de inname van Selydove en de verovering van Vuhledar, worden door analisten echter als operationeel minder significant beschouwd. Deze overwinningen hebben Rusland maanden gekost en zijn bereikt met enorme verliezen, terwijl ze slechts beperkte strategische voordelen opleveren.

Desondanks blijft het Kremlin vasthouden aan zijn bredere campagne om de volledige controle over Donetsk en Loehansk Oblast te verkrijgen. President Vladimir Poetin heeft dit doel sinds het begin van de invasie in februari 2022 als prioriteit gesteld. Hoewel Russische troepen het afgelopen jaar enige vooruitgang hebben geboekt in de richtingen Pokrovsk, Toretsk en Kurakhove, blijven grote doorbraken uit. Het Kremlin lijkt nu te vertrouwen op een strategie van geleidelijke, langdurige operaties, met de hoop dat Oekraïne uiteindelijk zijn verdedigingscapaciteit zal uitputten.

De impact van internationale steun

De aanhoudende strijd benadrukt het belang van voortdurende westerse militaire steun aan Oekraïne. Het vermogen van Oekraïne om de Russische opmars te vertragen en aanzienlijke verliezen toe te brengen, hangt grotendeels af van de levering van geavanceerd materieel en wapens door westerse bondgenoten. Uit recente rapporten blijkt dat vertragingen in westerse hulp Oekraïne in het verleden hebben beperkt in zijn verdedigingscapaciteit en tegenaanvalsmogelijkheden. Zonder tijdige en adequate steun zal Oekraïne moeite hebben om toekomstige Russische offensieven in het gebied te weerstaan.

De grotere strategische context

Het conflict in Pokrovsk weerspiegelt bredere strategische uitdagingen voor zowel Rusland als Oekraïne. Voor Rusland symboliseert de inname van de stad een belangrijke overwinning die het Kremlin kan gebruiken voor interne propaganda en om zijn militaire doelen in Donetsk te rechtvaardigen. Voor Oekraïne is de verdediging van Pokrovsk cruciaal om verdere Russische penetratie in strategisch belangrijke gebieden te voorkomen.

Hoewel Rusland voorlopig vastbesloten lijkt om zijn offensieven voort te zetten, suggereren schattingen dat de huidige verliezen in troepen en materieel niet duurzaam zijn. Oekraïne heeft aangetoond veerkrachtig te zijn, zelfs te midden van aanzienlijke uitdagingen, en blijft afhankelijk van innovatieve strategieën en internationale steun om het initiatief te behouden.

De strijd om Pokrovsk markeert een beslissend moment in de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Terwijl Oekraïne erin slaagt om de Russische opmars te vertragen en aanzienlijke verliezen toe te brengen, blijft de vraag of dit voldoende zal zijn om toekomstige Russische offensieven af te wenden. De uitkomst van deze slag zal niet alleen de toekomst van Donetsk bepalen, maar ook de bredere dynamiek van het conflict in Oekraïne. Voorlopig blijft Pokrovsk een symbool van Oekraïense vastberadenheid en Russische uitdagingen in een slepend en intens conflict.

Info via ISW (Institute of War)