Gouverneur Carl Decaluwé vernietigt omstreden masterplan dorpskernvernieuwing Ichtegem

Besluit van gemeenteraad niet volgens voorschriften

Op 18 juli 2024 heeft de gouverneur van West-Vlaanderen, Carl Decaluwé, het besluit van de gemeenteraad van Ichtegem van 25 april 2024, waarin het masterplan voor de dorpskernvernieuwing werd goedgekeurd, vernietigd. Dit besluit volgde op een klacht ingediend op 22 mei 2024, waarin werd gesteld dat het goedgekeurde masterplan onvoldoende onderbouwd was.

De gemeenteraad keurde op 25 april 2024 een masterplan goed dat slechts bestond uit twee schetsen van de dorpskern van Ichtegem, zonder verdere toelichting of visiedocumenten. De klagers voerden aan dat deze schetsen niet voldeden aan de gangbare definitie van een masterplan en dat de gemeenteraad geen afdoende informatie had om een weloverwogen besluit te nemen.

Na ontvangst van de klacht verzocht de gouverneur op 31 mei 2024 de gemeente Ichtegem om het volledige dossier en de bestreden beslissing van de gemeenteraad te bezorgen. Op 26 juni 2024 ontving hij de gevraagde documenten, waarna het onderzoek startte. Het onderzoek wees uit dat het besluit in strijd was met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, met name de motiverings- en zorgvuldigheidsplicht. Het masterplan ontbeerde een duidelijke visie en een uitgewerkte stedenbouwkundige benadering. Bovendien bleek tijdens de gemeenteraadszitting een amendement om de titel van het besluit te wijzigen naar ‘plan’ niet in stemming te zijn gebracht, wat in strijd is met artikel 17 van het huishoudelijk reglement van de gemeenteraad. Op basis van deze bevindingen concludeerde gouverneur Decaluwé dat het besluit van de gemeenteraad onrechtmatig was. Derhalve werd het besluit van 25 april 2024 vernietigd. Tegen deze beslissing kan binnen zestig dagen beroep worden aangetekend bij de Raad van State. De vernietiging van het masterplan heeft directe gevolgen voor de geplande vernieuwing van de dorpskern van Ichtegem. Het gemeentebestuur zal nu een nieuw, beter onderbouwd masterplan moeten opstellen dat voldoet aan de gangbare normen en de motiveringsplicht.

De CD&V-fractie, geleid door Karl Bonny, betoogde dat de gemeenteraad van Ichtegem op 25 april 2024 geen volwaardig masterplan had goedgekeurd. Het gepresenteerde “masterplan” bestond slechts uit twee schetsen, die niet voldeden aan de definitie van een masterplan zoals vastgelegd in het decreet Vlaamse Parken. Volgens dit decreet moet een masterplan een inhoudelijk en strategisch plan zijn met een langetermijnvisie en concrete doelstellingen.

Ontbreken van participatie en procesoverzicht

Een cruciaal punt van de klacht was het ontbreken van een overzicht van het participatietraject dat zou hebben plaatsgevonden. Er was geen documentatie beschikbaar over de bevraging en de resultaten daarvan, noch over de verschillende visieplannen die tijdens dit traject zouden zijn opgesteld. Dit gebrek aan transparantie en participatie ondermijnde volgens de CD&V de legitimiteit van het masterplan.

Ontbreken van visie op cruciale elementen

De klacht wees ook op het ontbreken van een visie op verschillende belangrijke aspecten:

• Af te breken gebouwen: Er was geen overzicht van de gebouwen die zouden moeten worden afgebroken om het plan te realiseren, zoals de Koekelarestraat nr. 1 en nr. 5, waar het sociaal huis is gevestigd.
• Toekomst van de kerk: Er was geen visie over het toekomstig gebruik van de gesloten kerk, wat invloed heeft op het aantal te voorziene parkeerplaatsen.
• Openbaar vervoer: Er was geen visie over het openbaar vervoer. Hoewel in het regionaal mobiliteitsplan van de vervoersregio Oostende een hoppin punt is voorzien in het centrum van Ichtegem, werd dit niet opgenomen in het masterplan.
• Advies van de GECORO: Er ontbrak een advies van de Gemeentelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening (GECORO).
• Fasering en financiering: Er was geen gefaseerd uitvoeringsplan en geen gedetailleerde financiële raming beschikbaar. Het plan was volgens de CD&V-fractie onuitvoerbaar binnen het voorziene budget van 1.000.000 euro en binnen de huidige legislatuur.

Misleidende benaming en timing

De CD&V-fractie stelde dat de benaming ‘masterplan’ misleidend was, aangezien de voorgelegde schetsen niet voldeden aan de definitie van een masterplan. Daarnaast werd het plan minder dan zes maanden voor de verkiezingen voorgelegd, zonder duidelijkheid over de uitvoerbaarheid, financiële implicaties en middellange- en langetermijntiming, wat omzichtigheid vereiste vanwege de impact op de volgende legislatuur.

Ontbreken van voorbereidende documenten

De raadsleden hadden geen toegang gehad tot essentiële voorbereidende documenten, zoals:

• Conformiteit met het gemeentelijk structuurplan (GSR).
• Aanwezige Ruimtelijke Uitvoeringsplannen (RUP’s).
• Knelpunten en samenhang met de ontwikkeling van aanpalende openbare domeinen, zoals park huis Dekeyser en de site Bruwier.
• Mobiliteit voor gemotoriseerd verkeer en zachte weggebruiker.
• Impact op handel en woonkwaliteit in het centrum.

Schending van raadsledenrechten

De CD&V-fractie beklaagde zich erover dat belangrijke informatie werd onthouden, waardoor de rechten van de raadsleden werden geschonden. Na de gemeenteraad werden zonder medeweten van de raadsleden werfdoeken en digitale weergaven van toekomstige plannen gepresenteerd, wat de transparantie van het proces verder ondermijnde.

De CD&V-fractie, vertegenwoordigd door Karl Bonny en Frederiek Vermeulen, verzocht de gouverneur om het besluit van 25 april 2024 te vernietigen of minstens te schorsen totdat alle noodzakelijke informatie aan de raadsleden is overgedragen en het besluit voldoet aan de criteria van een volwaardig masterplan. De gouverneur van West-Vlaanderen, Carl Decaluwé, gaf de CD&V gelijk en vernietigde het besluit, wat de weg vrijmaakt voor een herziening van het masterplan.