Historische ontmoeting in Limoges eert uitzonderlijke moed van redders en overlevenden van de Shoah

6 maart 2025

Op donderdag 6 maart 2025 werd geschiedenis geschreven in het Musée de la Résistance van Limoges. Tijdens een buitengewone bijeenkomst kwamen helden samen die tijdens de donkerste dagen van de Tweede Wereldoorlog alles riskeerden om Joodse levens te redden. Dit historische moment stond in het teken van de Europese Dag ter herinnering aan de Rechtvaardigen en werd gemarkeerd door de presentatie van het bijzondere boek “Plus fort que la peur”.

Inspirerende verhalen van buitengewone moed

De bijeenkomst bracht bezoekers uit heel Europa en daarbuiten samen. Zij maakten kennis met aangrijpende verhalen van mensen uit Frankrijk, Duitsland, Hongarije, Israël, Litouwen, Nederland, Polen, Slowakije, Zweden en Oekraïne. Elk portret in het boek vertelt hoe gewone burgers onvoorstelbare risico’s namen om Joodse families te beschermen tegen vervolging tijdens de Shoah. Deze verhalen maakten duidelijk hoe diep menselijk medeleven kan gaan, zelfs wanneer het gevaar groot is.

Onder de aanwezigen bevonden zich prominente overlevenden van de Shoah zoals Dr. Sophia Joachims (89) en Mark Schonwetter (91), afkomstig uit Polen, en Colette Zeif (89) uit Parijs. Colette en haar zus Jacqueline werden na de deportatie van hun moeder naar Auschwitz in 1942 gered door het echtpaar Marguerite en Charles Bayrand uit Limoges. Familieleden van dit moedige koppel waren bij het evenement aanwezig, wat een bijzondere en emotionele dimensie gaf aan de avond.

Ook Pierre-Michel Kahn (92) uit Parijs en Régine Suchowolski Sluszny (85) uit Antwerpen waren aanwezig en maakten diepe indruk met hun persoonlijke aanwezigheid en levensverhalen.

Levende getuigenissen die raken

Tijdens het evenement vertelden diverse redders hoe zij in het geheim levens redden. Bronislawa Bakun uit Janów (Polen) beschermde samen met haar familie twaalf Joden. Jaroslawa Lewicki uit Zloczów vertelde hoe haar familie dagelijks angst trotseerde om meerdere families verborgen te houden. Witold Lisowski uit Warschau herinnerde zich hoe hij voedsel en medicijnen naar het getto bracht en onderdak bood aan Dudek Inwentarz. Dankzij zijn inzet leeft er nu een uitgebreide familie van ruim dertig personen.

Na afloop konden bezoekers tijdens een receptie in gesprek gaan met de aanwezige redders en overlevenden. De gesprekken verliepen respectvol en sereen, met een tastbare verbondenheid tussen alle aanwezigen.

Een onmisbaar erfgoed

De organisatoren benadrukten de noodzaak om deze krachtige verhalen door te geven aan nieuwe generaties, zeker nu er nog slechts ongeveer 150 van deze bijzondere redders leven. Hun getuigenissen vormen een belangrijk onderdeel van ons gedeelde erfgoed en herinneren eraan wat menselijke moed betekent in tijden van grote dreiging.

Het boek “Plus fort que la peur” is momenteel beschikbaar in het Frans en Engels, met vertalingen in andere talen zoals Pools, Duits, Hebreeuws en Litouws gepland voor later dit jaar. Een digitale versie is toegankelijk via https://www.claimscon.org/stronger-than-fear/.