Online platforms blijven sancties ontduiken: Europese regelgeving onder druk
11 december 2024
Online platforms lijken niet in staat om Europese sancties effectief te handhaven. Nieuwe rapporten onthullen de grootschalige aanwezigheid van gesanctioneerde actoren op sociale media, ondanks wettelijke verboden.
Samenwerking en doelstelling
Een recent rapport, samengesteld door onder andere Alliance4Europe, Science Feedback en Democracy Reporting International, legt bloot hoe gesanctioneerde Russische en Wit-Russische entiteiten nog steeds vrij opereren op platforms zoals Meta, Google, Twitter (X), TikTok en Telegram. Deze samenwerking, gefaciliteerd door het Counter Disinformation Network (CDN), benadrukt de urgentie om Europese democratieën te beschermen tegen informatie-oorlogsvoering.
Sancties na Russische invasie
Sinds de Russische invasie van Oekraïne heeft de EU sancties ingesteld tegen actoren die de oorlog ondersteunen. Deze sancties verbieden onder andere het uitzenden of hosten van hun inhoud in de EU. Toch blijkt uit het rapport dat platforms slechts gedeeltelijk voldoen aan deze regelgeving. Meer dan 83% van de gesanctioneerde accounts blijft toegankelijk, en 48% van de ongeoorloofde verspreiders van hun inhoud opereert nog steeds vrij binnen de EU.
Nieuwe ontdekkingen en schaal van het probleem
Het onderzoek identificeerde 370 nieuwe gevallen van officiële en versterkende accounts van gesanctioneerde entiteiten. Deze accounts hebben samen meer dan 23 miljoen volgers. Opvallend is dat platforms zoals TikTok wel actie ondernamen op alle gemelde gevallen, terwijl andere platforms zoals Meta en Google achterblijven in handhaving. Het rapport benadrukt ook dat sommige gesanctioneerde actoren profiteren van de monetarisatieprogramma’s van deze platforms, zoals advertentie-inkomsten op YouTube en abonnementsdiensten op Facebook.
Wit-Russische media en EU-aanwezigheid
Voor Wit-Russische entiteiten blijkt de situatie alarmerend: prominente staatsmedia blijven actief en bereiken miljoenen volgers in de EU. Het rapport documenteert 90 duidelijke schendingen van EU-regelgeving, waarbij deze kanalen zelfs financieel voordeel lijken te halen uit hun online aanwezigheid.
Reguliere compliance en vragen voor de EU
De bevindingen werpen belangrijke vragen op over de naleving van de Europese Digital Services Act (DSA) en de sanctiewetgeving. Waarom slagen deze platforms er niet in om effectief op te treden tegen illegale inhoud, terwijl ze wel technische oplossingen hebben voor andere soorten overtredingen, zoals copyrightschendingen?
Daarnaast wordt onderzocht of platforms mogelijk EU-sancties overtreden door economische middelen te verschaffen aan gesanctioneerde partijen via hun verdienmodellen. Dit zou in strijd zijn met Artikel 2 van de EU-sanctieregels (Verordeningen 269/2014 en 765/2006). De nalatigheid van grote technologiebedrijven roept twijfels op over hun bereidheid en vermogen om EU-wetgeving na te leven. Het rapport stelt dat diepgaande interne onderzoeken en verbeterde toezichtmechanismen noodzakelijk zijn om verdere schendingen te voorkomen.
Lees het volledige rapport op: www.alliance4europe.eu
