Oostende vecht voor een koninklijk stadspark – De strijd om Parc Royal als groen erfgoed veilig te stellen
28 oktober 2024
Parc Royal: Een iconisch stadspark aan de Belgische kust in gevaar
Oostende staat aan de vooravond van een cruciale beslissing voor haar stedelijke toekomst. De visie van Dement Oostende om van Parc Royal een beschermd cultuurhistorisch landschap te maken, dreigt te stranden. Met een grootstedelijke ambitie en een toekomstvisie waarin het park als grootste publieke groenruimte aan de kust zou schitteren, doet Dement Oostende een beroep op de stad, de Vlaamse regering en de inwoners om dit unieke stuk Oostende te behouden. De vraag is of de site, die loopt van de Parijsstraat tot aan de Wellingtonrenbaan en van de dijk tot aan de Wellingtonstraat, haar waarde als erfgoedstatus kan behouden of dat nieuwbouwplannen het karakter van de omgeving zullen bepalen.
De strijd om bescherming: een blik op het verweer van Dement Oostende
In mei 2024 vroeg Dement Oostende formeel aan het agentschap Onroerend Erfgoed om Parc Royal te erkennen als cultuurhistorisch landschap. Tot hun grote teleurstelling ontving de organisatie slechts drie weken later een afwijzing, waarbij werd gesteld dat een grasveld en een parkeerplaats niet de kenmerken bezitten van een erfgoedlandschap. Volgens Dement Oostende werd hiermee volledig voorbijgegaan aan het feit dat het park een open landschap en waardevolle zichtlijnen biedt op historische monumenten. Met deze afwijzing in de hand trok Dement Oostende naar het kabinet van minister Diependaele om hun visie te verdedigen.
Minister Diependaele wijst bezwaar af ondanks intense dialoog
Hoewel het gesprek met minister Diependaele in constructieve sfeer plaatsvond, werd het bezwaar opnieuw afgewezen. De minister hield vast aan het standpunt dat een grasveld en parking niet de vereiste erfgoedwaarde bezitten om bescherming te rechtvaardigen. Dement Oostende betoogt echter dat deze afwijzing de kern van hun verzoek mist: het gaat niet om een alledaags terrein, maar om een cruciale open ruimte met historische waarde. De ruimte biedt bovendien een unieke kijk op monumenten die een belangrijk deel van de Oostendse geschiedenis en cultuur vertegenwoordigen. Het bezwaar loopt nog steeds, en Dement Oostende blijft vechten om Parc Royal te vrijwaren van toekomstige bebouwing die de ruimte en het historische karakter zou verstoren.
Het Stadsatelier Oostende en de roep om een gedurfd masterplan
Het Stadsatelier Oostende, opgericht door de Stad Oostende zelf, ziet in Parc Royal een immense kans om de stad te transformeren tot een groenere, aantrekkelijkere plek voor zowel bewoners als bezoekers. In hun jaarverslag van 2023 omschreef het Stadsatelier Parc Royal als de ideale locatie voor een groot stadspark, waar iconische gebouwen zoals de Wellingtonrenbaan en het Koninklijk Gaanderijencomplex naadloos in de omgeving kunnen worden geïntegreerd. Zij roepen op tot een masterplan dat de volledige site doordacht vormgeeft, waarbij bestaande en toekomstige ontwikkelingen zorgvuldig met elkaar in verbinding staan. Het rapport suggereert dat een dergelijk plan niet alleen de architectonische kwaliteit zou verhogen, maar ook nieuwe kansen zou bieden voor sociale en culturele interactie in de stad.
Tot nu toe werd het advies van het Stadsatelier echter genegeerd door het vorige stadsbestuur, dat zonder raadpleging van deze experts doorging met het Thermenproject, waarbij het Stadsatelier buiten spel werd gezet. Dit gebrek aan samenwerking leidde tot frustratie bij zowel het Stadsatelier als Dement Oostende, die geloven dat het onbenut laten van deze expertise een gemiste kans is voor Oostende om zich te profileren als vooruitstrevende stad aan de kust.
Risico’s van toekomstig bouwprojecten: een bedreiging voor open ruimte en erfgoed
Een belangrijke motivatie voor Dement Oostende is het voorkomen van toekomstige bouwprojecten die de open ruimte van Parc Royal dreigen te verstoren. De vorige stadsadministratie overwoog reeds om het gebied rond de Wellingtonstraat te ontwikkelen en zelfs om de recent gebouwde bibliotheek te slopen om plaats te maken voor nieuwe constructies. Ook het terrein van het oude zwembad, momenteel een open ruimte met potentieel als groenvoorziening, zou in aanmerking kunnen komen voor bebouwing. Dement Oostende waarschuwt dat dergelijke ontwikkelingen niet alleen het zicht op historische monumenten zouden beperken, maar ook het groene karakter van de omgeving zouden ondermijnen. Dit zou een enorme impact hebben op de levenskwaliteit van de inwoners en het toerisme in Oostende, waarbij een kostbaar stuk stadsgeschiedenis verloren zou gaan.
Een inspirerende visie: Parc Royal als een levendig en groen stadspark voor de toekomst
Met de steun van gerenommeerde landschapsarchitecten heeft Dement Oostende een toekomstbeeld geschetst van Parc Royal als een groene oase midden in de stad, waar cultuur, natuur en gemeenschap samenkomen. Het voorstel omvat niet alleen grasvelden en wandelpaden, maar ook ruimten voor evenementen, kunstinstallaties, speeltuinen en zelfs openluchtoptredens. Dement Oostende droomt van een park dat bruist van activiteit en waar bewoners, toeristen en kunstliefhebbers elkaar ontmoeten. Door een samenhangend ontwerp zouden de Koninklijke Gaanderijen, de Wellingtonrenbaan en andere iconische gebouwen rondom Parc Royal een nieuwe rol kunnen krijgen, waarin ze niet alleen de geschiedenis vertellen, maar ook een levendige toekomst omarmen.
Dement Oostende blijft hopen dat het nieuwe stadsbestuur deze visie omarmt en zal inzetten op de bescherming van Parc Royal als een blijvende groene ruimte die de stad Oostende kan verrijken. Met de belofte van het stadsbestuur om werk te maken van een langetermijnvisie, is de toekomst van Parc Royal nog niet verloren.
