Radicale transformatie in de textielsector vereist: Klimaatcrisis dwingt tot actie
Policymakers en industrie eisen duurzaamheid en circulariteit
Op 16 mei 2024 verzamelden beleidsmakers, vertegenwoordigers van de industrie, maatschappelijke organisaties, jongeren en academici zich om te bespreken hoe de textielsector duurzamer en circulairder kan worden. Tijdens het evenement “Threads of Change: Systemic Transformation of the Textile Sector”, georganiseerd door het Milieuprogramma van de Verenigde Naties (UNEP) en het Belgische voorzitterschap van de Raad van de EU, kwamen verschillende perspectieven uit de textielwaardeketen aan bod over de noodzakelijke systeemverandering om de milieu-impact van de sector aan te pakken.
Verslaving aan fast fashion: Een mondiale crisis
Inger Andersen, uitvoerend directeur van UNEP, benadrukte in haar openingsrede de problemen van goedkope, wegwerpkleding. “Kleding wordt in het mondiale noorden weggegooid en belandt in rivieren, oceanen en in de armste gemeenschappen van het mondiale zuiden. Deze wegwerpmode verergert de klimaatcrisis, het verlies van natuur en biodiversiteit, en vervuiling. Daarom moeten we deze uitdaging direct aanpakken en een duurzamere, circulaire textielsector creëren die aan ieders behoeften voldoet.”
Oproep tot paradigmaverschuiving
De Belgische minister van Klimaat, Leefmilieu, Duurzame Ontwikkeling en Green Deal benadrukte: “We hebben een paradigmaverschuiving nodig naar een circulaire en rechtvaardige textielsector. Duurzame en circulaire textielproductie is een vaak over het hoofd gezien maar cruciaal onderdeel van een economie die zowel mensen als de planeet dient, zonder iemand achter te laten.”
Economische impact en milieu-uitdagingen
De textielsector biedt werkgelegenheid aan miljoenen mensen en genereert jaarlijks $1,5 biljoen aan inkomsten, terwijl het essentiële producten levert voor het welzijn van de mens. Tegelijkertijd kampt de sector met negatieve effecten op vrouwen, kwetsbare arbeiders, kleine en middelgrote ondernemingen (KMO’s) en het milieu. Gebaseerd op overconsumptie en overproductie, veroorzaakt de sector jaarlijks:
- 2-8% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.
- Het gebruik van water gelijk aan 86 miljoen olympische zwembaden.
- 9% van de microplasticvervuiling in onze oceanen, naast gevaarlijke chemicaliën en grondstoffen.
Beleidsprioriteiten en behoeften
Het evenement bood een platform om perspectieven uit de hele waardeketen te delen, zowel van de consument als de producent, over de benodigde stappen richting een duurzame en circulaire textielsector. Een panel van experts, met vertegenwoordigers van landen, industrie en KMO’s, besprak de beleidsprioriteiten op EU- en mondiaal niveau. Dit omvatte zowel de productie-impact stroomopwaarts als het veranderen van consumptiepatronen, met aandacht voor de levensomstandigheden van betrokkenen in de mondiale waardeketen.
Wereldwijde beleidscoherentie
Er werd erkend dat het aanpakken van de uitdagingen in de textielwaardeketen een systeemniveau-benadering vereist. Het belang van de sector in de implementatie van multilaterale milieuovereenkomsten, zoals het Kunming Montreal Global Biodiversity Framework en het Global Framework on Chemicals, werd benadrukt.
De EU loopt momenteel voorop met duurzame textielbeleid en wetgevingsvoorstellen die aanzienlijke invloed zullen hebben op productielanden, vooral ontwikkelingslanden. De EU-strategie voor duurzame en circulaire textielproducten streeft ernaar dat tegen 2030 alle textielproducten die op de EU-markt worden gebracht, duurzaam en circulair zijn ontworpen, geproduceerd, gebruikt en hergebruikt.
Oproep tot wereldwijde samenwerking
Gezien de complexiteit van de sector is er een ongekend niveau van beleidscoherentie en coördinatie tussen landen en belanghebbenden nodig. Een jongerenforum over duurzaam modegebruik sloot het evenement af, waarbij jongeren hun kracht als consumenten benadrukten in het eisen van verandering en het herdefiniëren van sociale waarden.
Auteur tekst Andy Vermaut +32499357495, indegazette.be, email: denktankcarmenta@gmail.com
