Schandalen in de bouwsector: misleiding en fraude aan het licht

12 januari 2025
Oplichting en misbruik in de bouwsector
De Belgische bouwsector ligt onder vuur na nieuwe onthullingen over grootschalige fraude en misleiding door architecten en bouwbedrijven. Uit een reeks dossiers blijkt dat sommige architecten valse werfverslagen opstelden, klanten misleidden met incorrecte plannen en te hoge erelonen aanrekenden. Deze praktijken brachten niet alleen aanzienlijke financiële schade toe, maar ondermijnden ook het vertrouwen in de sector.
Klokkenluidersrol en juridische strijd
Een bouwbegeleider en klokkenluider in deze kwestie heeft naar eigen zeggen jarenlang geprobeerd om deze misstanden aan de kaak te stellen. Hij stelde dat architecten plannen indienden zonder digitale goedkeuring van de bouwheer, waardoor projecten vertraging opliepen of volledig mislukten.
“Toen ik fouten rapporteerde, stuitte ik op intimidatie en tegenwerking van betrokken partijen,” aldus de klokkenluider. Hij beschuldigt ook de Orde van Architecten van het verdoezelen van klachten en het leveren van valse documenten tijdens rechtszaken.

Financiële en persoonlijke gevolgen
De situatie had een verwoestende impact op de financiële en persoonlijke situatie van de klokkenluider. Hij verloor belangrijke klanten en moest uiteindelijk zijn woning en bed & breakfast verkopen. Ondanks een gerechtelijke vrijspraak en bescherming als klokkenluider, duurt de strijd voort. “Het heeft vijf jaar geduurd voordat mijn naam werd gezuiverd, maar de schade is enorm,” verklaarde hij.
Misleiding door architecten
Uit de aangeleverde documenten blijkt dat architecten onterecht erelonen berekenden op de volledige bouwkosten, terwijl dit volgens een arrest van het Hof van Cassatie beperkt moet blijven tot vergunningsplichtige werken. Dit heeft geleid tot hogere kosten voor bouwheren, die vaak geen idee hadden dat ze te veel betaalden.
Daarnaast werden in sommige gevallen bouwaanvraagplannen gebruikt als uitvoeringsplannen, wat leidde tot bouwtechnische fouten en onveilige constructies. Een schrijnend voorbeeld hiervan was de gedeeltelijke instorting van een gebouw in Antwerpen, waarbij dodelijke slachtoffers vielen.

Systematische problemen in de sector
De rol van de Orde van Architecten komt ook onder vuur te liggen. Uit correspondentie blijkt dat de organisatie niet adequaat reageerde op klachten van gedupeerde bouwheren en zelfs valse verklaringen zou hebben afgelegd. Betrokkenen die zetelden in de raad van de Orde worden specifiek genoemd in de beschuldigingen.
Op zoek naar rechtvaardigheid
De klokkenluider heeft aangekondigd juridische stappen te ondernemen om de geleden schade te verhalen. Hij hoopt hiermee niet alleen zijn verliezen te recupereren, maar ook een signaal te geven dat dergelijke praktijken niet ongestraft kunnen blijven. “De bouwsector moet transparanter en eerlijker worden, anders blijft het vertrouwen van bouwheren afbrokkelen,” aldus de klokkenluider.
De vraag blijft hoe de sector en de bevoegde instanties deze problemen structureel zullen aanpakken. Terwijl de Orde van Architecten onder vuur ligt, kijken velen naar de overheid om strengere regelgeving en toezicht in te voeren. Het vertrouwen in de bouwsector hangt af van effectieve maatregelen tegen misleiding en fraude.
Naam en adres van de klokkenluider werden door ons anoniem gemaakt, om het lopend onderzoek niet te schaden.