Syrië in de greep van verandering: onderhandelingen, macht en internationale druk
23 december 2024
Syrische Democratische Strijdkrachten tonen bereidheid tot onderhandelingen met Hayat Tahrir al Sham, terwijl Turkije druk opvoert
De politieke vleugel van de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF), een alliantie van voornamelijk Koerdische milities die streven naar autonomie in Noord-Syrië en bekend staan om hun rol in de strijd tegen ISIS, heeft aangegeven open te staan voor onderhandelingen met de interimregering onder leiding van Hayat Tahrir al Sham (HTS), een islamistische groepering met wortels in Al-Qaeda die momenteel een dominante rol speelt in delen van Noordwest-Syrië. Riad Darar, een hoge functionaris binnen de SDF, verklaarde dat deze gesprekken gericht zijn op het waarborgen van de rol van de SDF in een nieuw politiek systeem in Syrië en op de eenwording van het land. Voorwaarde hiervoor is echter een staakt-het-vuren met het door Turkije gesteunde Syrische Nationale Leger (SNA), een coalitie van gewapende groepen die actief is in Noord-Syrië, en de oprichting van een gedemilitariseerde zone rond Kobani.
Deze verklaring komt op een moment dat Turkije, het Syrische Nationale Leger en Hayat Tahrir al Sham gezamenlijk proberen de Syrische Democratische Strijdkrachten te dwingen hun autonomie op te geven en zich te integreren in een nieuw veiligheidssysteem onder leiding van HTS. Turkse functionarissen, waaronder minister van Buitenlandse Zaken Hakan Fidan, hebben op 21 december aangegeven dat Turkije pas zal overwegen om een gedemilitariseerde zone rond Kobani te steunen nadat de SDF overeenstemming hebben bereikt met de leiding van HTS.
Turkse steun voor Hayat Tahrir al Sham en strategische druk op de Syrische Democratische Strijdkrachten
De Turkse regering blijft samenwerken met HTS om druk uit te oefenen op de SDF. Minister Hakan Fidan heeft op 22 december in Damascus gesproken met de leider van HTS, Ahmed al Shara, over Turkse steun aan de interimregering en haar controle over heel Syrië. Fidan benadrukte dat Turkije alles zal doen wat nodig is om de nationale veiligheid te waarborgen, inclusief het elimineren van de SDF als strategisch doel.
Bovendien uitte de Turkse minister van Defensie, Yasar Guler, steun voor HTS en het SNA bij hun pogingen om gebieden onder controle van de SDF te “bevrijden”. Turkse troepen zijn langs de grens bij Kobani gestationeerd, wat lijkt op de voorbereidingen van eerdere Turkse invasies in het noorden van Syrië.
Hayat Tahrir al Sham neemt afstand van Iran en versterkt controle
De interimregering onder leiding van HTS heeft signalen afgegeven dat het afstand neemt van Iran en zijn bondgenoten. Volgens Israëlische media heeft de leider van HTS, Ahmad al Shara, besloten om Iraanse militaire en civiele vluchten uit het Syrische luchtruim te weren. Dit besluit wordt gezien als een breuk met de Iraanse invloed in de regio en beperkt de bewegingsvrijheid van Iran aanzienlijk, wat ook gevolgen heeft voor bondgenoten zoals Hezbollah.
Daarnaast heeft de interimregering Murhaf Abu Qasra, een militaire commandant van HTS, benoemd tot minister van Defensie. Murhaf Abu Qasra zal naar verwachting toezien op de ontbinding en integratie van de verschillende gewapende facties in Syrië in een nieuw nationaal leger. Zijn benoeming past in een bredere strategie van HTS om sleutelposities te vullen met trouwe bondgenoten.
Een veranderend Syrisch landschap
Deze ontwikkelingen wijzen op een grote politieke en militaire herschikking in Syrië. Terwijl de SDF onderhandelingen zoekt, blijven Turkije en HTS druk uitoefenen om de macht in hun voordeel te verschuiven. De afstand van HTS tot Iran kan op lange termijn een herstructurering van de machtsdynamiek in de regio betekenen.
