Zwerfvuilvrijwilligers maken het verschil in West-Vlaanderen
9 april 2025
In West-Vlaanderen groeit het aantal mensen dat zich inzet om zwerfvuil op te ruimen gestaag. Waar in 2020 nog 2.026 vrijwilligers actief waren, steeg dat aantal in vier jaar tijd naar 3.303. Dat betekent een toename van 63 procent. Vlaams parlementslid Brecht Warnez benadrukt hoe waardevol deze inzet is. De cijfers laten zien dat de motivatie om buurten schoon te houden groot is, vooral tussen 2020 en 2022, toen de groei het sterkst was. Toch nam de stijging in 2023 af tot slechts 1 procent, wat doet vermoeden dat extra ondersteuning nodig blijft om het enthousiasme vast te houden.
Steeds meer West-Vlamingen in actie
De stijging van het aantal vrijwilligers begon in 2021 met een forse toename van 27,5 procent, gevolgd door nog eens 26,6 procent in 2022. In 2020 waren er 2.026 geregistreerde zwerfvuilvrijwilligers, in 2021 groeide dat naar 2.583 en in 2022 zelfs naar 3.270. Het jaar 2023 bracht met 3.303 vrijwilligers een kleine verdere stijging. Brecht Warnez, ook schepen in Wingene, wijst erop dat deze cijfers het sterke lokale engagement in West-Vlaanderen onderstrepen. Hij voegt toe dat deze vrijwilligers niet alleen waardering verdienen, maar ook praktische hulp om hun werk voort te zetten.
West-Vlaanderen scoort lager dan andere provincies
Ondanks de groei blijft West-Vlaanderen achter bij andere Vlaamse provincies als het gaat om het aantal zwerfvuilvrijwilligers per inwoner. In 2023 had de provincie het laagste aantal vrijwilligers in verhouding tot de bevolking. Ook de hoeveelheid opgeruimd zwerfvuil per inwoner lag met 0,12 kilogram onder het Vlaams gemiddelde van 0,17 kilogram. Brecht Warnez ziet hierin een dubbele boodschap: óf er ligt minder zwerfvuil in West-Vlaanderen, wat positief zou zijn, óf er is meer inspanning nodig om voldoende vrijwilligers te mobiliseren. Minister van Omgeving en Landbouw Jo Brouns sluit zich hierbij aan en noemt de inzet van burgers en organisaties hartverwarmend. Hij benadrukt dat hun werk een duidelijk signaal afgeeft aan wie de omgeving vervuilt.
Gemeenten laten steun liggen
Lokale besturen kunnen via Mooimakers, een Vlaams initiatief dat de strijd tegen zwerfvuil ondersteunt, een vergoeding aanvragen om hun vrijwilligers te bedanken. In 2024 maakten 39 van de 62 West-Vlaamse gemeenten hier gebruik van. Dat betekent dat ruim een derde van de gemeenten deze mogelijkheid links liet liggen. Brecht Warnez vindt dat jammer. Een kleine geste, zoals een ontbijt, een bon of een uitstap, kan volgens hem een groot verschil maken voor de motivatie van vrijwilligers. Hij roept gemeenten op om de beschikbare middelen actief in te zetten.
Met een stijging van 63 procent in vier jaar tonen de zwerfvuilvrijwilligers in West-Vlaanderen hun kracht. Toch is er werk aan de winkel om de provincie op hetzelfde niveau te brengen als de rest van Vlaanderen. De combinatie van groeiend engagement en de nood aan blijvende steun maakt dit een verhaal van inzet én uitdaging.
Bronnenoverzicht
- Contact: Brecht Warnez, Vlaams parlementslid brecht.warnez@vlaamsparlement.be
- Contact: Stijn Verkinderen, parlementair medewerker, stijn.verkinderen@vlaamsparlement.be
