Bangladesh: Geweld door derden overschaduwt vreedzame beweging

In 2018 leidden studentendemonstraties tot de afschaffing van quota voor topfuncties bij de overheid. In 2021 werd deze beslissing aangevochten door kinderen van vrijheidsstrijders en recentelijk heeft het Hooggerechtshof deze afschaffing teruggedraaid, wat opnieuw tot protesten leidde.

De overheid stond vreedzame demonstraties toe terwijl ze in beroep ging tegen de uitspraak van de rechtbank. Studenten werd gevraagd te wachten op het oordeel van het Hooggerechtshof, dat gepland staat voor augustus 2024, omdat de overheid niet kon ingrijpen in een lopend juridisch proces.

Op 18 juli 2024 escaleerden de protesten dramatisch tot wijdverspreid geweld. Derden met politieke belangen maakten misbruik van de beweging om chaos te veroorzaken. Zowel publieke als private eigendommen, inclusief kritieke infrastructuur, werden zwaar beschadigd. Het geweld bereikte een ongekende schaal met aanvallen op transportsystemen, overheidsgebouwen en zelfs een gevangenisuitbraak waarbij religieuze militanten vrijkwamen. Politieke groeperingen, vooral de BNP en Jamaat-e-Islami, infiltreerden de protesten met valse studenten-ID’s en kaapten de beweging volledig. Er waren zelfs beweringen dat studenten werden gedrogeerd om hen aan te zetten tot verzet tegen de politie.

Als reactie op dit geweld distantieerden de echte protesterende studenten zich van deze daden en veroordeelden de inmenging van derden. De overheid, geconfronteerd met deze crisis, stelde een avondklok in en zette gewapende troepen in om de orde te handhaven.

Hoge Raad dwingt hervorming van quotasysteem af

Op 21 juli 2024 vernietigde de Hoge Raad het eerdere vonnis van de Rechtbank en droeg de overheid op om het quotasysteem te hervormen. De overheid voldeed hieraan en publiceerde nieuwe richtlijnen die door de protesterende studenten werden verwelkomd.

De onrust in Bangladesh had gevolgen buiten de landsgrenzen. In Oost-Londen werd op 18 juli een bijeenkomst van de UK Chatro League aangevallen, naar verluidt door BNP en Jamaat-e-Islami-activisten die een demonstratie organiseerden ter ondersteuning van de studentenbeweging in Bangladesh. Snel ingrijpen door de politie voorkwam verdere escalatie.

Als reactie op deze gebeurtenissen organiseert de UK Awami League op 29 juli een bijeenkomst buiten het Britse parlement. Hun doel is om Britse parlementsleden te lobbyen, desinformatie tegen te gaan en steun te zoeken tegen de BNP en Jamaat-e-Islami, waarbij ze parallellen trekken met de steun die tijdens de onafhankelijkheidsbeweging van Bangladesh in 1971 werd ontvangen.