Europese aanpak versterkt veerkracht en concurrentiekracht

7 april 2025
De plenaire vergadering van het Europees Parlement in Straatsburg, gehouden van 31 maart tot en met 4 april 2025, bracht cruciale thema’s naar voren die de toekomst van de Europese Unie vormgeven. Van steun aan Oekraïne tot een duurzamere staalindustrie en een robuust budget voor 2026: parlementariërs zetten koers naar een weerbaarder en concurrerender Europa. De debatten en besluiten weerspiegelen een EU die haar strategische positie wil verstevigen te midden van mondiale spanningen.
Budget 2026: focus op veiligheid en duurzaamheid
Het Europees Parlement keurde richtlijnen goed voor het EU-budget van 2026, met een duidelijke nadruk op veiligheid, cyberdefensie en economische weerbaarheid. Investeringen in defensie, onderzoek, energie en gezondheid staan centraal, terwijl ook migratie, grensbewaking en de steun aan boeren prioriteit krijgen. Parlementariërs benadrukten dat de financiële steun aan Oekraïne onverminderd doorgaat, ondanks zorgen over de aflossing van schulden uit het herstelplan na de coronapandemie. Het budget moet flexibel genoeg zijn om crises aan te pakken, zonder dat bestaande programma’s daaronder lijden. Met deze aanpak wil het Parlement Europa klaarstomen voor geopolitieke uitdagingen en de digitale en groene transitie versnellen.
Sterkere rol op het wereldtoneel
Tijdens een debat met Raadsvoorzitter António Costa en Commissievoorzitter Ursula von der Leyen evalueerden de parlementariërs de resultaten van de EU-top op 20 maart 2025 in Brussel. Die bijeenkomst, waar ook de Oekraïense president Volodymyr Zelenskyy aanwezig was, richtte zich op steun aan Oekraïne, EU-veiligheid en het conflict in het Midden-Oosten. De parlementariërs pleitten voor hardere sancties tegen Rusland en het gebruik van bevroren Russische tegoeden voor de wederopbouw van Oekraïne. Sommigen uitten kritiek op Hongarije, dat gezamenlijke besluiten in de Raad zou blokkeren, en drongen aan op maatregelen om Europese waarden in dat land te waarborgen. Migratiebeleid kwam eveneens aan bod, met oproepen voor een gecoördineerde aanpak en samenwerkingen met landen van herkomst.

Buitenlands beleid en defensie in de lift
Twee resoluties over buitenlands beleid en defensie werden aangenomen, waarin het Parlement aandrong op meer steun voor Oekraïne en een prominentere EU-rol in het Midden-Oosten. De parlementariërs willen dat de EU de hulp aan Oekraïne versnelt om het land sterker te maken tegen Russische agressie, met stevige veiligheidsgaranties voor Kyiv en nauwere samenwerking met de NAVO. Bezorgdheid over de Amerikaanse houding jegens Rusland werd geuit, maar betrokkenheid bij de VS blijft essentieel. Daarnaast pleitten ze voor extra investeringen in defensie, mogelijk via gezamenlijke schuldfinanciering, om de EU slagvaardiger te maken in tijden van crisis.
Duurzamere energie-intensieve industrieën
Een resolutie over de toekomst van energie-intensieve sectoren, zoals staal, chemie en cement, werd met enthousiasme ontvangen. Deze industrieën zijn cruciaal voor de EU-economie, maar kampen met hoge energiekosten en strenge duurzaamheidseisen. Het Parlement stelde voor om vergunningen voor schone energieprojecten te versnellen, regels te vereenvoudigen en toegang tot grondstoffen te verzekeren. Lagere energieprijzen en forse investeringen moeten deze sectoren helpen om groener en concurrerender te worden, met behoud van banen. De bezoek van EU-commissaris Stéphane Séjourné aan de Thyssenkrupp-fabriek in Duisburg op 20 maart 2025 onderstreepte deze urgentie.
Mensenrechten onder druk
Een rapport over de wereldwijde mensenrechtensituatie wees op de groeiende dreiging van autoritaire regimes, populisme en censuur. Het Parlement steunde het werk van het Internationaal Strafhof en veroordeelde sancties tegen deze instelling als een aanval op het rechtssysteem. Kunstmatige intelligentie vormt een risico voor de democratie als het niet goed gereguleerd wordt, zo waarschuwden de parlementariërs. De EU moet haar verantwoordelijkheid nemen door democratische waarden te verdedigen, onder meer via handelsakkoorden en sancties tegen overtreders.

Uitstel van duurzaamheidsregels
Het Parlement stemde in met het uitstellen van nieuwe regels rond duurzaamheid en due diligence voor bedrijven. Grote ondernemingen krijgen tot 2028 de tijd om zich voor te bereiden op verplichtingen die hun impact op mens en milieu aanpakken, terwijl kleine en middelgrote beursgenoteerde bedrijven tot 2029 uitstel kregen voor duurzaamheidsrapportages. Deze beslissing verlicht de administratieve last voor bedrijven, maar houdt de focus op verantwoord ondernemen intact.
Overige kwesties in de schijnwerpers
De plenaire week behandelde ook andere urgente onderwerpen. Bernd Lange, voorzitter van de commissie internationale handel, noemde de Amerikaanse beslissing om 20% invoertarieven op EU-producten te heffen ongerechtvaardigd en disproportioneel. Een debat met EU-buitenlandchef Kaja Kallas benadrukte de noodzaak van een staakt-het-vuren in Gaza en de vrijlating van Israëlische gijzelaars. Verder uitten parlementariërs zorgen over beperkingen op demonstratierechten in Hongarije, zoals het verbod op de Budapest Pride, en de arrestatie van de burgemeester van Istanbul, Ekrem İmamoğlu, in Turkije.
Het Europees Parlement laat met deze besluiten zien dat het klaar is om Europa’s positie te versterken, zowel binnen als buiten haar grenzen. Veerkracht, duurzaamheid en solidariteit vormen de rode draad in een tijd van ongekende mondiale spanningen.
Bronnenoverzicht
- Bericht EU-budgetprioriteiten 2026
- Verslag Europese Raad, 20-21 maart 2025
- Resoluties buitenlands beleid en defensie
- Resolutie energie-intensieve industrieën
- Rapport wereldwijde mensenrechten
- Persbericht uitstel duurzaamheidsregels
- Debatverslagen plenaire vergadering Straatsburg
- https://www.linkedin.com/pulse/april-plenary-shaping-more-resilient-competitive-eu-wvyze/