Europol waarschuwt voor gevaar van valse geneesmiddelen online
30 januari 2025
Gecoördineerde actie tegen illegale handel
Tussen april en november 2024 hebben opsporingsdiensten, justitiële instanties, douaneautoriteiten, medische toezichthouders en anti-dopingorganisaties uit 30 landen samengewerkt in Operatie SHIELD V. Deze internationale operatie was gericht op de bestrijding van de handel in vervalste en misbruikte geneesmiddelen en verboden dopingproducten. Europol coördineerde de gezamenlijke inspanningen en kreeg steun van onder andere het Europees Bureau voor Fraudebestrijding (OLAF), het Bureau voor Intellectuele Eigendom van de Europese Unie (EUIPO), Frontex en de Wereldantidopingorganisatie (WADA).
De leiding over de operatie lag in handen van opsporingsdiensten uit Frankrijk, Griekenland, Italië en Spanje. Europol faciliteerde het proces door operationele vergaderingen te organiseren en experts ter plaatse te sturen. Deze experts ondersteunden de operaties met mobiele kantoren en analyse- en forensische diensten.
Grote vangst aan illegale middelen
De voorlopige resultaten van Operatie SHIELD V tonen de omvang van de handel in illegale geneesmiddelen en dopingproducten aan. Tijdens de operatie werden:
- 418 personen gearresteerd, aangeklaagd of vervolgd
- 52 criminele netwerken onderzocht
- 4 clandestiene laboratoria ontmanteld
- Illegale middelen met een totale waarde van meer dan 11,1 miljoen euro in beslag genomen, waaronder:
- 426.016 pakketten met illegale geneesmiddelen
- 4.111 kilogram poeders en grondstoffen
- 108 liter actieve bestanddelen
- 174.968 ampullen en injectieflacons
- 4.683.426 tabletten en pillen
- 4.083 dopingcontroles uitgevoerd binnen en buiten competities
De opkomst van farmaceutische criminaliteit
Illegale handel in geneesmiddelen vormt een groeiend probleem binnen de Europese Unie. Deze praktijken brengen ernstige risico’s met zich mee voor de volksgezondheid, omdat ze consumenten blootstellen aan schadelijke en ongereguleerde stoffen. Bovendien veroorzaken deze illegale activiteiten aanzienlijke economische schade. Gerenommeerde farmaceutische bedrijven lijden verlies, terwijl investeringen in onderzoek en ontwikkeling worden ondermijnd.
Criminele netwerken maken gebruik van valse etikettering en manipuleren producten om ze via illegale kanalen te verkopen. In veel gevallen worden medicijnen omgeleid uit de legitieme distributieketen en vervolgens als authentiek gepresenteerd.
Gevaren voor consumenten en economie
De handel in namaakgeneesmiddelen groeit in Europa en vormt een bedreiging voor zowel consumenten als de economie. Europol werkt samen met het EUIPO en het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) om het publiek bewust te maken van deze dreiging.
Sociale media en online marktplaatsen spelen een belangrijke rol bij de verspreiding van vervalste geneesmiddelen. Deze platforms bieden anonimiteit en bereiken een breed publiek, wat het opsporen van de verantwoordelijke criminele organisaties bemoeilijkt.
Het kopen van namaakgeneesmiddelen voedt de georganiseerde misdaad en brengt de gezondheid van consumenten in gevaar. Europol roept iedereen op om extra waakzaam te zijn en zich goed te informeren alvorens geneesmiddelen online aan te schaffen.
Samenwerking binnen EMPACT
Het Europese Multidisciplinaire Platform tegen Criminele Dreigingen (EMPACT) richt zich op de bestrijding van ernstige en georganiseerde misdaad binnen de EU. Dit samenwerkingsverband verbindt nationale autoriteiten, EU-instellingen en internationale partners in een gezamenlijke aanpak. EMPACT functioneert in vierjarige cycli en richt zich op de belangrijkste criminaliteitsprioriteiten van de EU.
