Het oude schippershuisje, een parel in de Handzamevallei
Foto Marynn Deschacht ontvangen via Peter Bossu.
6 maart 2025
Een uniek stukje erfgoed in een adembenemend natuurgebied
De Handzamevallei vormt samen met de IJzervallei een uitgestrekt natuurgebied van ongeveer 4000 hectare, dat zich uitstrekt van de Franse grens tot Handzame. Dit landschap staat bekend om zijn rijke biodiversiteit en indrukwekkende aantallen trekvogels die hier overwinteren. De melancholische roep van de wulp is hier het hele jaar door te horen, terwijl weidevogels zoals de grutto en de kievit in het voorjaar met hun karakteristieke vluchten hun territorium afbakenen.
Naast de natuurlijke pracht biedt de regio een schat aan recreatieve mogelijkheden. Wandelaars en fietsers kunnen zich laten onderdompelen in de rust en de schoonheid van het landschap, terwijl vogelliefhebbers genieten van de uitgestrekte broed- en foerageergebieden. Het bezoekerscentrum De Blankaart fungeert als startpunt voor diverse routes en biedt een schat aan informatie over de flora en fauna van de streek.
Ecologisch belang en bescherming
De Handzamevallei is een van de laatste open ruimtes in West-Vlaanderen waar water en natuur op een bijzondere manier samenkomen. De laaggelegen graslanden en moerassige hooilanden worden doorkruist door een netwerk van sloten en plassen, wat de regio bijzonder aantrekkelijk maakt voor talrijke vogelsoorten. Het gebied is dan ook aangeduid als Europees Vogelrichtlijngebied en geniet internationale bescherming als Ramsar-gebied.
Naast vogels vinden ook amfibieën en vissen hier een ideaal leefgebied, mede dankzij de afwisseling tussen natte en droge zones. In de natste delen groeien kenmerkende planten zoals de grote vossenstaart en de geknikte vossenstaart, terwijl de drogere delen een bloemenrijk grasland vormen met onder andere pinksterbloemen en koekoeksbloemen.
Natuurlijk overstromingsgebied
De rechteroever van de IJzer tussen de Frans-Belgische grens en Diksmuide is niet bedijkt, waardoor de rivier hier bij hevige neerslag buiten haar oevers kan treden. Dit natuurlijke overstromingsmechanisme voorkomt wateroverlast in de lagergelegen dorpen en steden langs de IJzer en de Handzamevaart en draagt bij aan het behoud van het ecosysteem.
Een verborgen erfgoedparel onder de aandacht van Peter Bossu
Midden in dit landschap, op het grondgebied van Kortemark, schittert het oude schippershuisje. Dit huisje, dat dateert uit 1899, vormt een zeldzaam en waardevol stukje erfgoed in de vallei. Peter Bossu van SOS Kustpolders brengt dit onder de aandacht en benadrukt het belang van bescherming. De eigenaar koestert het pand en zijn historische waarde, maar er rijst een belangrijke vraag: verdient dit huisje geen officiële bescherming? Terwijl de Handzamevallei als geheel reeds beschermd is, blijft het schippershuisje zonder specifieke erfgoedstatus kwetsbaar voor de toekomst.
Door het een erfgoedstatus toe te kennen, zou dit stukje geschiedenis bewaard kunnen blijven en misschien zelfs met steun van betrokkenen gerenoveerd worden. Dit zou niet alleen bijdragen aan de instandhouding van het schippershuisje zelf, maar ook aan het behoud van de identiteit en charme van de Handzamevallei als geheel.
