Khamenei weigert overgave en waarschuwt VS voor interventie

19 juni 2025

Iran’s opperste leider Ali Khamenei heeft de oproep van de Amerikaanse president Donald Trump voor “onvoorwaardelijke overgave” scherp afgewezen. In een televisietoespraak op 18 juni noemde Khamenei Trumps uitspraken “onacceptabel” en waarschuwde dat Amerikaanse betrokkenheid bij het conflict met Israël “onomkeerbare schade” aan de VS zou toebrengen. De spanning volgt op Trumps sociale media-verklaring van 17 juni.

Iran verplaatst raketcapaciteit na Israëlische precisietreffers

Israëlische luchtaanvallen hebben Iran gedwongen raketlanceringen te verplaatsen van westelijke naar centrale bases. Stellingen in Esfahan vormen nu het uitvalspunt, maar vereisen langere afstandsraketten zoals de Emad, Ghadr en Sejjil-1. Drie kortere rakettypen – Haj Qassem, Fattah en Kheibar Shekan – kunnen Israël niet meer bereiken vanaf deze locatie. Het Israëlische leger schat dat 35-40% van Iraanse ballistische raketten en de helft van lanceerinrichtingen vernietigd zijn.

Iraanse aanvalskracht neemt merkbaar af

De omvang van Iraanse raketaanvallen op Israël is sinds 12 juni gedaald van zo’n 40 tot enkele raketten per salvo. Volgens Israëlische analisten wijst dit op coördinatieproblemen door militaire druk, niet op bewuste voorraadbesparing. Sinds 15 juni veroorzaakten Iraanse aanvallen geen doden of gewonden meer. Israël versoepelde op 18 juni zelfs burgerbeschermingsmaatregelen.

Regime versterkt greep bij groeiende binnenlandse angst

Iran ervaart een “bijna-totaal internetuitval”, mogelijk om onrust te beteugelen. Het parlement nam een wet aan die samenwerking met “vijandige staten” zwaarder bestraft, inclusief het delen van beelden met buitenlandse media. Riotpolitie werd gesignaleerd in Teheran, waar watertekorten heersen na Israëlische bombardementen. Economisch verergert de crisis: de Iraanse rial kelderde 116.000 eenheden per dollar sinds 12 juni, en olie-export dreigt met 94% te krimpen.

Cyberaanvallen raken financiële en mediakanalen

Pro-Israëlische hackersgroep Gonjeshke Darande vernietigde $90 miljoen aan crypto bij Nobitex, een platform dat volgens hen sancties omzeilt. Bank Sepah kampt sinds 17 juni met betalingsstoringen na een cyberaanval. Onbekenden hackten staats-tv en zonden oproepen tot straatprotesten. Iran beperkte internettoegang als reactie.

As van het Verzet dreigt met escalatie tegen VS

Hezbollah, Houthi’s en Iraaks-gesteunde milities waarschuwen voor aanvallen op Amerikaanse belangen bij VS-deelname. Een Houthi-bron meldde dat scheepsaanvallen in de Rode Zee “vrijwel zeker” hervatten. Twee Iraanse functionarissen voorspelden aanvallen op Amerikaanse bases in Irak en andere Arabische staten.

VS versterkt militaire aanwezigheid in regio

President Trump noemde “volledige overwinning” zijn doel – gedefinieerd als “geen Iraans kernwapen”. Hij overweegt nog of de VS zich bij de Israëlische campagne voegt. De VS stuurt extra middelen naar het Midden-Oosten, waaronder de vliegdekschepen USS Gerald R. Ford en USS Nimitz. Luchtbijtankers werden richting Europa gesignaleerd.

Israël blijft intussen cruciale militaire sites treffen. Nieuwe luchtaanvallen troffen onder meer de Shahid Soltani-garnizoenen in Alborz en het hoofdkwartier van de Iraanse ordepolitie in Teheran.

Bronnen:

The Critical Threats Project (CTP), Institute for the Study of War (ISW), IDF-verklaringen, commerciële satellietbeelden, Iraanse staatsmedia.

Andy Vermaut +32499357495