“Onze jeugd verdient bescherming, geen lege beloften”: Waarom het parket van Brussel gelijk heeft

7 mei 2025
Een schreeuw om hulp die al jaren wordt genegeerd
Het parket van Brussel trekt aan de alarmbel, en terecht. De noodplaatsing van een 11-jarig meisje in een ziekenhuis, waar ze slachtoffer werd van een brute verkrachting, is geen toevalstreffer. Het is het zoveelste symptoom van een jeugdzorgsysteem dat al decennia structureel onder vuur ligt. Terwijl politici hervormingen beloven, blijven investeringen uit. Resultaat? Kinderen zoals dit meisje vallen tussen de mazen van een netwerk dat hen niet kan opvangen, laat alleen beschermen.
Een ziekenhuis is geen jeugdinstelling
Het meisje verbleef meer dan een maand in een ziekenhuisafdeling die niet is toegerust voor psychologische of sociale zorg. Geen gespecialiseerde begeleiding, geen veilige omgeving, geen toekomstperspectief. Haar verblijf daar was een noodgreep van een jeugdrechter, gedwongen door het schrijnende gebrek aan opvangplaatsen. Dit is geen geïsoleerd geval. Dagelijks moeten Brusselse rechters kinderen in ziekenhuizen parkeren, simpelweg omdat er nergens anders ruimte is. Het gevolg? Een vicieuze cirkel waarin medisch personeel overbelast raakt, chirurgische ingrepen worden uitgesteld, en kinderen stelselmatig onbeschermd blijven.
Europa’s grondrechten op losse schroeven
Het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie is duidelijk: elk kind heeft recht op bescherming en zorg (artikel 24). Toch wordt dit recht met voeten getreden wanneer overheden nalaten voldoende opvang te voorzien. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens veroordeelde al meermaals lidstaten voor het schenden van artikel 3 (verbod op onmenselijke behandeling) bij falende jeugdzorg. De situatie in Brussel voldoet aan alle criteria voor zo’n veroordeling: chronisch gebrek aan middelen, vermijdbare risico’s, en een overheid die passief toekijkt.
Schuldig verzuim: geen abstractie, maar realiteit
Het parket van Brussel onderzoekt de zaak als “institutionele mishandeling” en schuldig verzuim. Die termen zijn geen holle juridische frasen. Ze beschrijven een realiteit waarin beleidsmakers jarenlang wegkeken terwijl experts waarschuwden voor de gevolgen. Sinds 2010 zijn er minstens 12 overheidsrapporten verschenen over de crisis in de jeugdzorg. Geen enkel leidde tot significante budgetverhogingen. Intussen stijgt het aantal kinderen dat in ziekenhuizen of zelfs politiecellen belandt gestaag.
Waarom investeren geen keuze is, maar een plicht
De rechtsstaat draait om het beschermen van de zwaksten. Toch wordt jeugdzorg steevast als bijzaak behandeld. Ter illustratie: tussen 2015 en 2025 steeg het budget voor jeugdinstellingen in Brussel met slechts 9%, terwijl het aantal meldingen van kindermishandeling verdubbelde. Dit is geen kwestie van geldgebrek, maar van politieke prioriteiten. Zolang een ziekenhuisbed goedkoper is dan gespecialiseerde opvang, blijft deze crisis voortwoekeren.
Een wake-upcall voor heel Europa
Brussel is geen alleenstaand geval. Van Parijs tot Warschau kampt de jeugdzorg met tekorten. Maar deze zaak toont hoe falende zorg directe schendingen van mensenrechten veroorzaakt. Het Europees Parlement riep in 2023 al op tot bindende normen voor jeugdbescherming. Lidstaten blokkeerden het voorstel. Totdat dergelijke normen er komen, blijven kinderen de dupe.
Bronnen:
Parket van de procureur des Konings van Brussel, Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie, Europees Hof voor de Rechten van de Mens, overheidsrapporten jeugdzorg 2010-2025.
Andy Vermaut