Open brief aan Vlaams Minister van Wonen, Mevrouw Melissa Depraetere. Een dringende oproep tot aanpassing regelgeving sociale huisvesting: De Levelo-wijk in Laakdal en verder

Geachte mevrouw de minister,

Als journalist en bezorgde burger uit de Westhoek, ver verwijderd van Laakdal maar diep geraakt door de menselijke tragedies die zich daar voltrekken, richt ik mij tot u met een dringende oproep. In de Levelo-wijk in Laakdal worden twintig gezinnen, vaak ouderen die decennia in hun sociale woning hebben gewoond, geconfronteerd met een onmenselijke situatie. Na een renovatie door woonmaatschappij Leefgoed krijgen zij te horen dat hun thuis niet langer van hen is. De reden? Ze wonen zogenaamd “te groot” omdat hun woning een derde slaapkamer behoudt, een regel die voortvloeit uit de gewijzigde regelgeving rond sociale huisvesting waarvoor u als Vlaams minister verantwoordelijk bent.

De verhalen van deze gezinnen zijn hartverscheurend en verdienen uw onmiddellijke aandacht. Neem Danny Van Mol, die 42 jaar in zijn woning heeft gewoond en nu zijn thuis dreigt te verliezen. Of Roger Sterckx, die herstelt van een zware hartoperatie en geconfronteerd wordt met de stress van een gedwongen verhuizing. En Linda Mens, wier kleinkinderen niet langer kunnen logeren in de vertrouwde omgeving van hun grootmoeder. Deze mensen worden niet alleen uit hun huizen verdreven, maar ook uit een hechte gemeenschap waarin buren elkaar ondersteunen en samen het leven delen. Hun levenswerk, hun herinneringen, hun sociale netwerk: alles staat op het spel.

Wat deze situatie nog pijnlijker maakt, is de ontoereikende steun die deze gezinnen ontvangen. Een verhuiskostenvergoeding van 600 euro is een druppel op een hete plaat. Het dekt amper de kosten van nieuwe meubels, laat staan de administratieve, logistieke en emotionele tol van een verhuizing. Deze mensen worden niet alleen financieel, maar ook menselijk in de steek gelaten.

Mijn verontwaardiging groeit wanneer ik vaststel dat deze praktijken niet beperkt blijven tot Laakdal. Ook hier in de Westhoek en elders in Vlaanderen worden kwetsbare mensen het slachtoffer van een woonbeleid dat “efficiëntie” boven menselijkheid plaatst. De versoepelde regels rond onderbezetting en renovaties, die woonmaatschappijen zoals Leefgoed toelaten om gezinnen te verdrijven, lijken haaks te staan op uw publieke belofte om sociale huisvesting betaalbaar, toegankelijk en menselijk te maken. Hoe rijmt u deze praktijken met uw ambitie om sociale rechtvaardigheid te bevorderen? En wat met hun kinderen en kleinkinderen, mogen die dan nooit meer blijven slapen?

Daarom doe ik een dringende oproep tot actie, met concrete voorstellen:

1. Herzie de regelgeving rond onderbezetting en renovaties in sociale huisvesting. De huidige regels, die gezinnen dwingen te verhuizen omdat hun woning “te groot” zou zijn, houden geen rekening met de sociale en familiale functie van een extra kamer. Kleinkinderen die logeren, familieleden die tijdelijk worden opgevangen: dit zijn geen luxe, maar essentiele onderdelen van een warm gezinsleven. Ik vraag u om uitzonderingen in te voeren voor bewoners die hun woning gebruiken om familiebanden te onderhouden, zoals in de Levelo-wijk.
2. Zorg voor structurele en realistische verhuisvergoedingen. Een vergoeding van 600 euro is ontoereikend. Ik pleit voor een systeem dat de werkelijke kosten van een verhuizing dekt, inclusief meubels, administratieve kosten en eventuele aanpassingen aan een nieuwe woning.
3. Bescherm hechte gemeenschappen. Een woonbeleid dat enkel focust op vierkante meters en bezettingsgraden, negeert de sociale cohesie die buurten zoals de Levelo-wijk kenmerkt. Ik vraag u om bij renovaties en herhuisvesting prioriteit te geven aan het intact houden van gemeenschappen, zodat buren niet van elkaar worden gescheiden.
4. Voorkom dat kwetsbare groepen tegen elkaar worden uitgespeeld. Uw ambitie om 6 miljard euro te investeren in sociale huisvesting is bewonderenswaardig, maar waarom moeten bestaande huurders wijken om plaats te maken voor nieuwe? Ik dring aan op een beleid dat zowel de woonzekerheid van huidige bewoners als de noden van nieuwe huurders respecteert. Dit vereist creatieve oplossingen, zoals het versnellen van nieuwbouwprojecten zonder bestaande gemeenschappen te ontwrichten.

Ik begrijp de uitdagingen waar u voor staat: de wachtlijsten voor sociale huisvesting zijn lang, en de vraag naar betaalbare woningen is groot. Maar een rechtvaardig woonbeleid mag niet ten koste gaan van de meest kwetsbaren. De gezinnen in de Levelo-wijk, en elders in Vlaanderen, verdienen woonzekerheid. Ze verdienen een beleid dat hun waardigheid respecteert en hun stem hoort.

Daarom verzoek ik u vriendelijk doch dringend om op deze brief te reageren en concrete stappen aan te kondigen om dit onrecht aan te pakken. Welke maatregelen zult u nemen om de regelgeving aan te passen? Hoe zult u ervoor zorgen dat woonmaatschappijen zoals Leefgoed menselijker te werk gaan? En hoe kunt u garanderen dat gelijkaardige situaties in andere Vlaamse wijken worden voorkomen? De getroffen gezinnen in Laakdal, en bij uitbreiding alle Vlamingen, verdienen duidelijkheid en een socialer woonbeleid.

Met de hoop op een constructieve dialoog en snelle actie,

Met hoogachting,

Andy Vermaut
Journalist, indegazette.be
+32 499 35 74 95
denktankcarmenta@gmail.com (mailto:denktankcarmenta@gmail.com)

PS. Ik roep u op om niet alleen naar Laakdal te kijken, maar naar alle Vlaamse wijken waar gelijkaardige praktijken plaatsvinden

PPS. Ik heb de foto van uw FB gebruikt.