Verkoop van Gentse stadsgrond buiten de burger om: wat speelt er achter de schermen?
26 september 2024
Tijdens de laatste gemeenteraad van Gent was niet het debat tussen Filip Watteeuw en Mathias De Clercq het onderwerp dat de inwoners het meest bezighield. Het echte aandachtspunt was het advies over de Gentse grondenbank, voorgesteld door zowel Watteeuw als De Clercq en gesteund door het volledige college. Dit advies werd met een grote meerderheid aangenomen door de raad.
Stilte rondom kritiek van de vastgoedsector
Ondanks het belang van dit advies, voortkomend uit de volksraadpleging over het grondrecht op betaalbaar wonen, reageerde niemand van het college of de oppositie op dit agendapunt. De vastgoedsector bekritiseerde het bestuursadvies en dreigde Gent links te laten liggen, maar een reactie van het stadsbestuur bleef uit.
Dubbele agenda binnen het stadsbestuur?
Deze stilte werpt een licht op mogelijke tegenstrijdigheden binnen het bestuur wat betreft de uitvoering van de volksraadpleging. Terwijl de stad had besloten om publiek vastgoed niet zomaar te privatiseren zonder het eerst aan andere publieke overheden aan te bieden, bracht SoGent—naar verluidt zonder instemming van de Raad van Bestuur—ongeveer vijftien kavels, waaronder hoeves, op de markt met een verwachte opbrengst van 10 miljoen euro. Bovendien stemde de gemeenteraad in juni unaniem in met de verkoop van drie kavels in Deinze en Lochristi, tegen de uitkomst van de volksraadpleging van 8 oktober 2023 in.
GrondRecht komt in actie
Deze ontwikkelingen waren voor Raf Verbeke en Nic Geeraert aanleiding om met de burgerlijst GrondRecht een burgercontroleur te verkiezen. Zij stellen dat alle partijen, zowel meerderheid als oppositie, grond niet zien als gemeenschappelijk bezit, maar als een middel om partijprogramma’s te financieren.
Inzet voor meer burgerinspraak
GrondRecht pleit voor de inzet van vier wettelijk voorziene inspraakinstrumenten op het bestuur, de volksvertegenwoordiging en de begroting. Omdat directe inspraak over de begroting niet mogelijk is, organiseert GrondRecht vanaf nu jaarlijks een burgervergadering hierover, met als speerpunt de controle op het vermogen van alle Gentenaars. Grond wordt gezien als het belangrijkste bezit van de stad—een eigendom dat niet verplaatst kan worden en niet vervreemd mag worden.
Politieke keuzes en financiële uitdagingen
Het debat over de grondenbank raakt direct aan kwesties rond financiën, schulden en gemeenschappelijk bezit. N-VA stemde voor privatisering van publieke gronden en tegen de grondenbank, in lijn met het beleid van de Vlaamse regering onder Matthias Diependaele, dat investeringen wil financieren door te besparen. Met een mogelijke coalitie van Voor Gent, CD&V en N-VA bestaat het risico dat de grondenbank wordt stopgezet.
Innovatieve oplossingen voor betaalbaar wonen
Raf Verbeke en Nic Geeraert hebben voorstellen gedaan om, naar voorbeeld van de gemeente Etterbeek, een stadsbon uit te geven om investeringen in sociale huisvesting te financieren. Het gaat hierbij onder andere om de renovatie van 32 sociale woningen in het Pand Caermersklooster. Verbeke heeft openbaarheid van bestuur gevraagd om de waarde van alle gronden van Groep Gent te achterhalen. Deze grondwaarde kan dienen als onderpand voor duurzame leningen aan burgers en kleine spaarders, met een rendement van bijvoorbeeld 2%, ten behoeve van sociale investeringen voor toekomstige generaties.
Volkslening voor volkshuisvesting
Deze aanvraag is de eerste stap in de ontwikkeling van de Gentse stadsbon. Andere stappen zullen volgen, met als doel betaalbaar wonen voor iedereen mogelijk te maken zonder afhankelijk te zijn van privatisering van publieke gronden.
Meer informatie:
