Voetbal en veiligheid: Hardere straffen moeten stadions veiliger maken

30 januari 2025

Het afgelopen voetbalseizoen (2023-2024) is het aantal overtredingen in Belgische stadions flink toegenomen. Uit nieuwe cijfers blijkt dat de politie maar liefst 1.194 keer een officieel rapport opstelde voor schendingen van de Voetbalwet – een groei van ruim 13% vergeleken met het jaar ervoor. Deze rapporten zijn doorgegeven aan de Dienst Veiligheid & Preventie van de federale overheid, wat aantoont dat er steeds harder wordt opgetreden tegen grensoverschrijdend gedrag tijdens wedstrijden.

Straffen worden niet alleen vaker uitgedeeld, maar ook zwaarder

Van alle geregistreerde overtredingen leidde ongeveer 90% tot een effectieve sanctie. Opvallend is dat de gemiddelde lengte van stadionverboden met 40% is gestegen. In totaal kregen supporters samen ruim 16.900 maanden toegangsverbod opgelegd. Ook de boetes zijn fors hoger: de gemiddelde geldstraf steeg met hetzelfde percentage, waardoor het totaalbedrag aan opgelegde boetes uitkwam op €890.350.

Waar ging het mis?

Het meeste gedoe in de stadions kwam door drie problemen. Ten eerste blijft aanzetten tot haat of geweld samen met vechtpartijen de grootste categorie, goed voor 38% van alle overtredingen. Hoewel het aantal meldingen hierover met 9% daalde, waren de incidenten zelf ernstiger: meer fysiek geweld en zwaardere verwondingen.

Daarnaast blijft pyrotechniek – zoals het afsteken van vuurwerk – hardnekkig populair, ondanks campagnes en waarschuwingen. Ruim een kwart van alle overtredingen (26%) had hiermee te maken, en het aantal gerapporteerde gevallen steeg met 22%.

Opvallend is dat het gooien van voorwerpen wel afnam: een daling van 10% ten opzichte van 2022-2023. Toch is dit nog steeds een punt van zorg, want bijna 20% van alle overtredingen valt onder deze categorie.

Waarom zijn de cijfers zo hoog?

De stijging hangt samen met de vernieuwde Voetbalwet, die sinds juni 2023 van kracht is. Die wet geeft autoriteiten meer middelen om overtreders sneller aan te pakken. Zo kunnen stadionverboden nu langer worden opgelegd en zijn boetes hoger. Deze aanpak past binnen het actieplan Samen voor Veilig Voetbal, een samenwerking tussen de overheid, Pro League, voetbalclubs, de KBVB en de politie.

Preventie blijft cruciaal

Naast repressie investeert de overheid ook in preventie. Zo zijn er subsidies voor projecten tegen racisme en discriminatie, en wordt de training van stewards steeds verder geprofessionaliseerd. Sinds 2022 volgen stewards bijvoorbeeld verplichte digitale cursussen. Campagnes over de risico’s van vuurwerk, vaak in samenwerking met organisaties zoals de Stichting Brandwonden, moeten fans bewust maken van de gevaren.De combinatie van strengere straffen en preventie lijkt effect te hebben: nooit eerder werden zoveel lange stadionverboden of hoge boetes opgelegd. Toch blijft pyrotechniek een hardnekkig probleem, en ook het geweld in stadions wordt grimmiger. De overheid benadrukt dat veiligheid prioriteit blijft, zowel via wetgeving als samenwerking met clubs en supporters.