Wanneer verandert een faillissement in een strafdossier?
26 december 2024
De impact van de maatregelen rondom de volksgezondheid blijft merkbaar voor tal van ondernemingen. Horecazaken, winkels en evenementorganisaties in Brussel en elders hebben moeite om hun financiële verplichtingen na te komen. Zodra er geen uitzicht meer is op herstel, kan een faillissement onvermijdelijk zijn. Daarbij rijst de vraag op welk moment een faillissement overgaat in een mogelijk strafbaar feit. Juristen zoals Lore Gyselaers wijzen op diverse regels in het straf- en strafprocesrecht die van toepassing zijn.
Strenge verplichtingen rond tijdige aangifte
Zodra een onderneming structureel niet meer kan voldoen aan haar verplichtingen, geldt de plicht tot aangifte van het faillissement. De wet voorziet dat zowel wettelijke als feitelijke bestuurders deze melding op tijd moeten indienen. Wie dit nalaat om bedrieglijke redenen, kan volgens artikel 489bis Sw. worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van één maand tot twee jaar en een geldboete. Ondernemers die te goeder trouw nog probeerden een mogelijk herstel te realiseren, kunnen in sommige situaties buiten vervolging blijven, mits aangetoond wordt dat ze redelijkerwijs in een betere uitkomst geloofden.
Samenwerking met curator en rechter-commissaris
Ook na de aangifte rusten er verplichtingen op de betrokken bestuurders. Zij dienen zich beschikbaar te houden voor vragen van de curator en de rechter-commissaris en moeten adreswijzigingen onmiddellijk doorgeven. Deze informatie- en medewerkingsplicht strekt zich uit tot elke fase van de afhandeling, wat onder meer betekent dat gegevens over feitelijke bestuurders en de manier waarop de onderneming is geleid volledig moeten worden verstrekt. Artikel 489 Sw. bepaalt dat bij tekortkomingen strafrechtelijke sancties kunnen volgen, zelfs als er geen kwaadwillig opzet in het spel is.
Kritische blik op de boekhouding
De wet schrijft voor dat de boekhouding correct en transparant moet worden bijgehouden. Het achterhouden of vernietigen van documenten kan leiden tot forse straffen die kunnen oplopen tot vijf jaar gevangenisstraf, afhankelijk van de omstandigheden. Daarnaast is het niet toegestaan om activa of andere vermogensbestanddelen te verduisteren. Men mag ook geen buitensporige verplichtingen aangaan die de onderneming verder onder druk zetten. Zo kan het ongeoorloofd zijn om extreem hoge bedragen aan de vennootschap te onttrekken indien dit de resterende schuldeisers benadeelt.
Als de zakenpartner failliet gaat
De aandacht hoeft niet enkel uit te gaan naar de eigen bedrijfsvoering. Bedrijven kunnen eveneens geconfronteerd worden met een handelspartner die failliet dreigt te gaan. Blijkt dat er strafbare feiten of fraude achter deze financiële problemen schuilen, dan kan sprake zijn van bedrieglijk onvermogen of misbruik van vennootschapsgoederen. Wanneer men vermoedt dat er sprake is van een strafbaar feit, bestaat de mogelijkheid om een klacht in te dienen bij de politie of de Procureur des Konings, of via een klacht met burgerlijke partijstelling bij de onderzoeksrechter.
Ondersteuning in belangrijke kwesties
Professionals zoals de strafrechtspecialisten staan klaar om zowel ondernemingen als schuldeisers te adviseren. Daarbij wordt beoordeeld of een strafrechtelijke piste haalbaar of wenselijk is. Naast faillissementsgerelateerde misdrijven (zoals verduistering van activa) kent het gemeenrecht tal van bepalingen die het vermogen van een vennootschap moeten beschermen.
Noodzaak tot zorgvuldigheid
Een faillissement vraagt om strikte naleving van de regels. Wie niet oplettend is, loopt kans de aandacht van justitie te wekken. Het belang van een volledige aangifte, een accurate boekhouding en goede samenwerking met curator en rechter-commissaris valt niet te onderschatten. Ook als handelspartner is het raadzaam om alert te blijven wanneer een faillissement dreigt. Zo kan men tijdig actie ondernemen en mogelijke schade beperken.
Bron: https://advocatenbureau-gevaco.be/wanneer-ontaardt-een-faillissement-in-een-faillissementsmisdrijf/
