
In het kader van het 20-jarig jubileum van de uitbreiding van de EU in 2004, kwamen de ministers van Europese Zaken bijeen om te bespreken hoe de rechtsstaat in een uitgebreide Unie gehandhaafd kan worden en welke stappen en hervormingen nodig zijn om de daadkracht van de Unie te versterken. De vergadering vond plaats in Brussel en werd gehost door de Belgische minister van Buitenlandse Zaken, Europese Zaken en Buitenlandse Handel.
De uitdagingen van een groter Europa
De Belgische minister van Buitenlandse Zaken benadrukte het belang van hervormingen binnen de EU en bij de partnerlanden. “Nu we het jubileum van de uitbreiding van 2004 vieren, bevindt de EU zich opnieuw op een kruispunt. Landen kijken opnieuw naar de Europese Unie als een baken van vrijheid en democratie. Het pad naar een versterkte en vergrote EU ligt echter in hervormingen. We vragen alle partners met een Europees perspectief om ingrijpende hervormingen door te voeren die voldoen aan de EU-normen, terwijl de EU zelf ook naar hervormingen moet streven. We moeten onze capaciteit om te handelen versterken en onze kernwaarden, zoals democratie, respect voor de rechtsstaat en mensenrechten, beschermen en versterken,” aldus de minister.
Versterking van de governance-structuur van de EU
In ondersteuning van het werk van de Europese Raad wisselden de ministers van gedachten over de noodzakelijke stappen en hervormingen om de behendigheid, snelheid en actiecapaciteit van de EU te verbeteren. Dit betekent het versterken van haar bestuursstructuren, het stroomlijnen van besluitvormingsprocessen en ervoor zorgen dat haar beleid robuust en duurzaam gefinancierd is. Het voorbereiden van de Unie op de toekomst en ervoor zorgen dat het blijft bijdragen aan en de welvaart en veiligheid van alle EU-burgers garandeert, is een prioriteit van het Belgische voorzitterschap.
De centrale rol van de rechtsstaat
De rechtsstaat staat centraal in sterke democratieën en is een absolute voorwaarde voor de goede werking van de interne markt, de belangrijkste motor van welvaart in de EU. Daarom bespraken de ministers een reeks aanbevelingen over hoe de rechtsstaat kan worden gehandhaafd en versterkt, ontwikkeld voor hen door International IDEA. Alleen door zich aan haar kernwaarden te houden, kan de Europese Unie en haar lidstaten hun volledige potentieel bereiken.
EU-uitbreiding als instrument voor mondiale invloed
Alle partners met een Europees perspectief waren aanwezig bij de ontbijtsessie, die zich richtte op de rechtsstaat binnen het uitbreidingsproces. EU-uitbreiding kan dienen als een krachtig instrument om de mondiale invloed van de EU te versterken en transformerende veranderingen te bewerkstelligen in aspirant-leden. Om dit potentieel te benutten, is het essentieel dat aspirant-leden voldoen aan de EU-normen en -criteria, met name op het gebied van de rechtsstaat.
Auteur tekst Andy Vermaut +32499357495, indegazette.be, email: denktankcarmenta@gmail.com