Geheime Israëlische aanval in Rafah vermeden: Wat speelde er achter de schermen?

Israël schrapt grootschalige operatie na waarschuwing van Biden

Washington, 2 juni 2024 – Onder druk van de Verenigde Staten heeft Israël zijn geplande militaire operatie in Rafah aangepast. Amerikaanse en Israëlische functionarissen bevestigden dat Israël, in reactie op zorgen vanuit de regering van president Joe Biden, zijn aanvallen heeft beperkt om burgerdoden te voorkomen. Israël was oorspronkelijk van plan twee divisies in te zetten voor zuiveringsoperaties in Rafah, maar de VS waarschuwde dat dit het aantal burgerdoden aanzienlijk zou kunnen verhogen. President Biden verklaarde op 8 mei dat de VS de levering van bepaalde wapens aan Israël zou stoppen als Israël een grote militaire operatie in Rafah zou uitvoeren. Dit bevestigt eerdere rapporten dat Israël een beperkte aanval tegen Hamas in Rafah plande en dat het Israëlische leger voorzichtiger te werk gaat.

Hamas staat open voor staakt-het-vuren, maar stelt strenge eisen

Op 31 mei liet Hamas weten bereid te zijn om “positief en constructief” om te gaan met het laatste Israëlische staakt-het-vuren-voorstel, mits aan hun maximale eisen wordt voldaan. Hamas eist een permanent staakt-het-vuren, terugtrekking van Israëlische troepen uit de Gazastrook, wederopbouw van de Gazastrook, terugkeer van verdreven Palestijnen en een “echte” gevangenenruil. Deze reactie volgde op een toespraak van president Biden op 31 mei, waarin hij Hamas opriep het staakt-het-vuren-voorstel te accepteren. Het voorstel omvat drie fasen, waaronder de terugtrekking van Israëlische troepen en een permanent staakt-het-vuren. Biden gaf geen details over het aantal vrij te laten Israëlische gijzelaars of Palestijnse gevangenen, noch over de duur van de tweede en derde fase. De reactie van Hamas impliceert geen verandering in hun standpunt.

Internationale druk op Hamas groeit

Amerikaanse functionarissen verklaarden dat Bidens toespraak bedoeld was om internationale steun voor het voorstel te winnen en de druk op Hamas te vergroten om het akkoord te accepteren. Biden waarschuwde dat een afwijzing van het voorstel door Hamas tot een escalatie van de oorlog zou kunnen leiden. Een hoge Amerikaanse functionaris vermeldde dat het voorstel “bijna identiek” is aan een voorstel dat Hamas drie weken eerder presenteerde. De Verenigde Staten, Qatar en Egypte publiceerden op 2 juni een gezamenlijke verklaring waarin Israël en Hamas worden opgeroepen om akkoord te gaan met het staakt-het-vuren-voorstel dat Biden in zijn toespraak aanhaalde.

Israël stemt in met het voorstel

Israël bevestigde op 1 juni dat het instemt met het kader van het staakt-het-vuren-voorstel dat president Biden beschreef. Ophir Falk, een senior adviseur van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, bevestigde dat Israël het akkoord goedkeurt, maar benadrukte dat een permanent staakt-het-vuren alleen mogelijk is als Israël al zijn oorlogsdoelen bereikt. Amerikaanse functionarissen uitten optimisme en merkten op dat Israël Bidens toespraak niet tegenwerkte of betwistte dat deze het laatste Israëlische voorstel correct weergaf.