Oxford, 3 mei 2024
Tijdens zijn toespraak aan de Universiteit van Oxford belichtte Josep Borrell, de hoge vertegenwoordiger van de Europese Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid, de groeiende wereldwijde confrontaties en de uitdagingen waarmee de internationale gemeenschap wordt geconfronteerd.
Een wereld in fragmentatie
Borrell beschreef een wereld die steeds meer gefragmenteerd en gepolariseerd raakt, met afnemende multilateralisme en toenemende confrontatie. Hij wees op de opkomst van China als een supermacht en de verschuivingen in wereldwijde machtsevenwichten, die de traditionele internationale orde uitdagen.
De opkomst van middenmachten
De Hoge Vertegenwoordiger benadrukte de rol van opkomende middenmachten zoals India, Brazilië, Saudi-Arabië, Zuid-Afrika en Turkije, die steeds meer invloed verwerven op het wereldtoneel. Hij merkte op dat deze landen hun autonomie maximaliseren en vaak vermijden om partij te kiezen in grotere geopolitieke conflicten.
Europa’s buurt: een ring van vuur
Borrell uitte zijn zorgen over de instabiliteit in Europa’s directe buurlanden, van de Sahel tot het Midden-Oosten en de Kaukasus, die hij omschreef als een ‘ring van vuur’. Hij sprak over de strategische noodzaak voor de EU om in deze regio’s stabiliteit en veiligheid te bevorderen.
De terugkeer van de geografie
Volgens Borrell heeft de recente geschiedenis aangetoond dat geografie nog steeds een centrale rol speelt in wereldwijde conflicten. Hij verwees naar de landconflicten in Palestina en Oekraïne als voorbeelden waar territoriale aanspraken leiden tot aanhoudende strijd en bloedvergieten.
Klimaatverandering en technologische uitdagingen
De EU-buitenlandvertegenwoordiger wees op de directe impact van klimaatverandering en de snelle technologische veranderingen, waaronder de opkomst van kunstmatige intelligentie, die de wereld op ongekende wijzen veranderen en nieuwe beleidsreacties vereisen.
Demografische verschuivingen en toenemende ongelijkheid
Borrell benadrukte ook de demografische veranderingen, met name in Afrika, waar een groot deel van de toekomstige wereldbevolking zal wonen. Hij wees op de groeiende ongelijkheden en de druk die dit legt op zowel lokale als wereldwijde resources.
Een oproep tot actie
In zijn toespraak riep Borrell op tot een versterkte internationale samenwerking en een hernieuwde inzet voor multilateralisme om de huidige en toekomstige uitdagingen het hoofd te bieden. Hij benadrukte de noodzaak voor Europa om zijn rol op het wereldtoneel te herdefiniëren en proactief te reageren op deze mondiale uitdagingen.
Auteur tekst Andy Vermaut +32499357495, indegazette.be, email: denktankcarmenta@gmail.com
