Nieuwe spanningen in Midden-Oosten zetten druk op onderhandelingen

27 januari 2025

Gijzelaar vrijgelaten in Gaza

Palestinian Islamic Jihad besloot op 25 en 26 januari om een vrouwelijke burger vrij te laten. Zij werd eerder op 7 oktober 2023 meegenomen in de noordelijke Gazastrook. Het Israel Defense Forces hield op 25 en 26 januari de toegang tot dit gebied echter gesloten. Er volgden beschuldigingen dat Hamas de wapenstilstand van 25 januari had geschonden. Volgens officiële verklaringen wilde Israël eerst zien dat de gijzelaar zou worden vrijgelaten. Het leger herhaalde op 26 januari dat het pas zou toestaan dat mensen terugkeren naar het noorden van Gaza wanneer de gijzelaar veilig is. Sinds 25 januari zijn er geen bevestigde militaire acties gemeld in de Gazastrook.

Spanning in Libanon

In het zuiden van Libanon vond op 26 januari vuurgebruik plaats door het Israel Defense Forces. Volgens Israël gebeurde dit om een dreiging te neutraliseren, terwijl de officiële wapenstilstandsperiode van 60 dagen diezelfde dag eindigde. Israël had eerder gezegd niet te zullen terugtrekken vanwege gebrekkige maatregelen van het Libanese leger tegen Hezbollah ten zuiden van de Litani-rivier. Sommige inwoners trokken op 26 januari toch naar 22 plaatsen in het zuidoosten en 13 dorpen in het zuidwesten. Libanese bronnen meldden dat minstens 23 mensen omkwamen, onder wie een soldaat, en dat 124 mensen gewond raakten. Israël wees op mogelijke misleiding door Hezbollah, omdat burgers zouden zijn ingezet als afleiding voor militaire activiteiten.

Verkiezingen in Irak

De Iraakse Progress-partij gaf op 26 januari aan open te staan voor samenwerking met de Sadrist Movement in de aanloop naar de parlementsverkiezingen van oktober 2025. De partij vindt dat het vertrek van de Sadrist Movement na de verkiezingen van 2021 de politieke balans heeft verstoord. Vertegenwoordigers benadrukken dat toekomstige allianties afhangen van wederzijdse belangen en de vorming van de volgende regering. De pas gevormde United Sunni Leadership Coalition stemde de afgelopen weken al vaker in met standpunten van de Sadrist Movement, onder andere met betrekking tot buitenlandse politiek.

Wapenleveringen en smokkel

De Verenigde Staten sturen binnen enkele dagen 1.800 MK-84-luchtbommen naar Israël. Deze munitie lag volgens een verklaring van voormalig president Donald Trump al sinds mei 2024 in opslag. Syrische grenswachten hielden op 25 januari een wapentransport tegen bij Serghaya in Rif Dimashq. Daar werden geweren, antitankgranaten en munitie in beslag genomen. De lading zou bestemd zijn voor Hezbollah. Eerder werd bij Tartus een zending drones onderschept, vermoedelijk met hetzelfde doel. De netwerken die deze routes gebruiken bestaan nog steeds, ondanks de gewijzigde machtsverhoudingen in Syrië.