Stijn Tormans over het verdwijnen van een meesterwerk: waarom Brussel La Maturité niet mag verliezen
27 januari 2025
Een verborgen meesterwerk achter het Centraal Station
Stijn Tormans, een fervent voorvechter van cultureel erfgoed, kaartte recent de precaire toestand aan van een van Brussel’s verborgen schatten: La Maturité van Victor Rousseau. Dit iconische standbeeld, dat sinds 1922 achter het Centraal Station prijkt, symboliseert een moment van introspectie. De naakte man met zijn lange baard lijkt verloren in gedachten, terwijl de skyline van Brussel een passend decor vormt.
Het beeld verkeert echter in slechte staat. Het patina toont tekenen van ernstige verwaarlozing, en door lopende metro- en stadswerken is het kunstwerk grotendeels uit het zicht verdwenen. De Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen heeft gewaarschuwd voor de alarmerende toestand. Haar advies was duidelijk: herstellen en beschermen. Toch lijkt de Brusselse regering geen gehoor te geven aan deze oproep.
Victor Rousseau: een iconische beeldhouwer
Victor Rousseau wordt algemeen beschouwd als een van de meest invloedrijke Belgische beeldhouwers. In zijn tijd was hij een spilfiguur in de Brusselse kunstwereld en een winnaar van talloze prijzen. Bij de plaatsing van La Maturité in 1922 werd het werk gezien als een versterking van de artistieke reputatie van België.
Maar de Brusselse regering stelt dat het beeld niet langer aansluit bij de waarden van deze tijd. Het wordt bestempeld als “stereotiep” en “patriarchaal”. Deze redenering wekt veel controverse. Kunstkenners en erfgoedliefhebbers, waaronder Stijn Tormans, zijn van mening dat historische werken zoals deze altijd in hun context moeten worden begrepen. Het verwijderen van dergelijke beelden zou neerkomen op het wissen van waardevolle kunsthistorie.
Een toekomst voor La Maturité
Naast de culturele argumenten speelt ook een praktisch probleem. De Brusselse regering lijkt ruimte te willen maken voor de plannen van tuinarchitect Bas Smets, die een nieuw landschapspark op de locatie wil creëren. Het standbeeld zou daar volgens hen niet in passen. Toch blijft de vraag waarom een kunstwerk van deze historische en esthetische waarde geen plaats kan vinden binnen een nieuwe stadsontwikkeling.
Stijn Tormans en andere critici pleiten voor een volwassen omgang met dit erfgoed. Ze stellen voor om de context van het beeld te duiden met informatieborden, in plaats van het te verwijderen. Op deze manier kan La Maturité blijven bestaan als een bron van discussie en educatie, terwijl het zijn oorspronkelijke locatie behoudt.
Het debat over La Maturité is een wake-upcall voor hoe Brussel omgaat met zijn erfgoed. Erfgoedorganisatie Dement Oostende steunt de oproep van Tormans om het beeld te behouden, te herstellen en te beschermen. Dit iconische werk van Victor Rousseau verdient zijn plek in de stad, niet alleen vanwege zijn artistieke waarde, maar ook als herinnering aan de tijd waarin het werd gemaakt. Het behoud van dit standbeeld is cruciaal voor het erfgoed van Brussel.
