Is extreemrechts op weg naar lokale macht in Vlaanderen? Het Observatorium lanceert oproep tot actie

11 oktober 2023

Misverstand over gevaar extreemrechts in Vlaanderen

Na de verkiezingen van 9 juni is in Vlaanderen een misverstand ontstaan. Hoewel extreemrechts opnieuw vooruitgang boekte, ontstond de indruk dat, in tegenstelling tot andere EU-lidstaten, het gevaar van een extreemrechtse machtsgreep geweken was. Commentatoren analyseerden de situatie en de aandacht verschoof naar de federale en regionale regeringsvorming, waardoor extreemrechts uit het zicht verdween.

Gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober als keerpunt

Het Observatorium waarschuwt dat de gemeenteraadsverkiezingen op 13 oktober deze illusie zullen doorprikken. Voor het eerst sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog dreigt extreemrechts lokale overheden deels in handen te krijgen. In Europa leidt dit vaak tot aanvallen op democratische en sociale rechten en vrijheden van burgers, met name gericht op de meest kwetsbaren.

Oproep tot organisatie en geweldloze actie

Het Observatorium roept op tot voorbereiding en actief handelen in aanloop naar en na de verkiezingen. Ze benadrukken het belang van civiele initiatieven en netwerken om weerstand te bieden tegen mogelijke afbraak van democratische waarden. De organisatie stelt twee voorwaarden: het handelen moet gericht zijn op het beschermen van democratische en sociale rechten, en het moet volledig geweldloos en wettelijk zijn.

Voorbeelden van burgerinitiatieven

Het Observatorium geeft concrete suggesties voor hoe burgers zich kunnen organiseren:

Gemeenteraadsmonitoring en publieke bewustwording: Groepen kunnen gemeenteraadsvergaderingen bijwonen, verslagen analyseren en het publiek informeren over zorgwekkende voorstellen van extreemrechtse verkozenen via sociale media.
Anti-trollencel: Samenwerken om extreemrechtse trollen en desinformatie op sociale media tegen te gaan door monitoring, feitelijke tegenargumenten en bewustwordingscampagnes.
Factchecking tegen nepnieuws: Journalisten en studenten kunnen desinformatie en complottheorieën ontmaskeren en correcties publiceren op eigen platforms.
Inlichtingen- en documentatiecel: IT-specialisten en journalisten kunnen online activiteiten van extreemrechtse groeperingen monitoren en anonieme rapporten delen met media en academici.
Straatkunst en protestacties: Activisten kunnen visuele protestuitingen creëren om bewustwording te vergroten over de invloed van extreemrechtse politici.
Juridische ondersteuningscel: Advocaten en mensenrechtenactivisten kunnen gratis juridische begeleiding bieden aan slachtoffers van discriminatie en informatiesessies organiseren.
Fondsenwerving: Professionals kunnen fondsen werven voor democratische initiatieven en juridische strijd tegen extreemrechts via crowdfunding en benefietevenementen.

Richtlijnen voor organisatie en actie

Het Observatorium biedt ook handvatten voor het opzetten van effectieve organisaties:

Selectie van leden: Vorm een kleine, betrouwbare groep met gedeelde waarden en diverse vaardigheden.
Doelstellingen en strategie: Bepaal duidelijke doelen en kies een strategische focus om middelen effectief in te zetten.
Organisatie en structuur: Overweeg een cellulaire structuur en bouw netwerken en allianties op nationaal en internationaal niveau.
Veilige communicatie: Gebruik versleutelde communicatiemiddelen en zorg voor digitale veiligheidstraining.
Informatie verzamelen en informeren: Monitor extreemrechtse activiteiten en publiceer rapporten om publieke bewustwording te vergroten.
Actie en campagne: Voer campagnes voor publieke bewustwording en bereid juridische acties voor tegen onwettige maatregelen.
Financiering en logistiek: Ontwikkel fondsenwervingsstrategieën en zorg voor logistieke ondersteuning.
Flexibiliteit en aanpassing: Bereid verschillende scenario’s voor en pas strategieën aan op veranderende omstandigheden.
Educatie en vorming: Informeer de bevolking over de gevaren van extreemrechtse ideologieën en werk samen met lokale gemeenschappen.

Contact met Het Observatorium

Het Observatorium nodigt iedereen die initiatieven wil opzetten of informatie wil delen uit om contact op te nemen via het contactformulier op hun website: hetobservatorium.be.