Ruilverkaveling Willebringen transformeert platteland voor toekomstige generaties

29 november 2024
Het platteland hervormd: een historische mijlpaal voor Willebringen
Vandaag markeert een belangrijk moment in de geschiedenis van het Vlaams platteland. Met de ondertekening van de eerste akte in het ruilverkavelingsproject Willebringen gaat een ambitieus traject, dat meer dan twee decennia voorbereiding vergde, een nieuwe fase in. Vanaf 1 december nemen eigenaars en gebruikers hun nieuwe percelen officieel in gebruik. In totaal werden 5700 versnipperde percelen heringedeeld tot ongeveer 1800 nieuwe kavels. Dit zorgt niet alleen voor efficiënter ruimtegebruik, maar ook voor een duurzame toekomst waarin landbouw, natuur, recreatie en erfgoed hand in hand gaan.



Wat is ruilverkaveling?
Ruilverkaveling is een krachtig instrument om versnipperde percelen te herstructureren. In regio’s waar gronden door de eeuwen heen in kleinere kavels zijn verdeeld, wordt landbouw vaak inefficiënt. Dit heeft een negatieve invloed op zowel de economische productiviteit als het milieu. Bij een ruilverkaveling worden eigendommen herverdeeld, vaak in samenspraak met landbouwers, eigenaars en gebruikers, om grotere, aaneengesloten percelen te creëren. Tegelijkertijd wordt de ruimte geoptimaliseerd voor andere doeleinden zoals natuurbehoud, waterbeheer, recreatie en erfgoedbescherming. Het resultaat is een win-winsituatie voor alle betrokkenen en een duurzamer gebruik van de beschikbare ruimte.
Waarom Willebringen?
Willebringen en de omliggende gebieden waren een ideale kandidaat voor ruilverkaveling vanwege de uitdagingen die de regio kent. Versnipperde landbouwgronden, wateroverlast, erosiegevoelige gebieden en een gebrek aan recreatieve voorzieningen vormden een complex geheel van problemen. Met dit project worden niet alleen landbouwers geholpen, maar ook de biodiversiteit, het cultureel erfgoed en de recreatiemogelijkheden in de regio versterkt.



Grootschalige herinrichting en duurzame resultaten
Het ruilverkavelingsproject Willebringen, dat in 1996 werd opgestart, heeft al indrukwekkende resultaten geboekt. Dankzij de inspanningen van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), lokale overheden en partners, zijn zowel de landbouw als het landschap sterk verbeterd. Minister Jo Brouns, Vlaams minister van Omgeving en Landbouw, onderstreept de impact:
“Vruchtbare landbouwgronden worden efficiënter benut en veilige, toegankelijke wegen maken het werk van landbouwers eenvoudiger. Dorpen in valleigebieden, zoals de Mene en Velpe, zijn beter beschermd tegen wateroverlast en erosie. Tegelijkertijd bieden nieuwe wandel- en fietspaden een veilige en aangename omgeving voor recreatie. Het is een project waarin iedereen wint.”
Enkele concrete resultaten:
- Natuurontwikkeling en biodiversiteit: 103 hectare extra ruimte voor natuurontwikkeling en 26 hectare aan landschapselementen zoals houtkanten en bomenrijen.
- Bescherming tegen wateroverlast: Tien nieuwe wachtbekkens met een gezamenlijke oppervlakte van 9 hectare fungeren als buffer tegen toekomstige overstromingen.
- Erfgoedbescherming: Historische kapellen, monumenten en zelfs Gallo-Romeinse archeologische sites kregen een opwaardering, waardoor de streek haar rijke geschiedenis zichtbaar houdt.
- Recreatieve voorzieningen: Nieuwe wandel- en fietspaden maken het gebied aantrekkelijker voor bewoners en toeristen.
Innovatieve bijdragen aan het landschap
Het project bevat ook vooruitstrevende initiatieven voor de natuur. Zo werd een vleermuisbunker ingericht om bedreigde soorten te beschermen, en een dassentunnel aangelegd om veilige doorgangen voor dieren te creëren. Grote natuurgebieden zoals Hazeberg (17 hectare) in Opvelp en Zegelberg (20 hectare) in Kumtich zijn opgewaardeerd tot belangrijke pijlers van natuurbehoud in de regio.





De toekomst van ruilverkaveling Willebringen
Hoewel de ondertekening van de eerste akte een mijlpaal is, blijft er werk aan de winkel. In de komende jaren worden nog tal van werken uitgevoerd, waaronder wegenaanpassingen, nieuwe aanplantingen en verdere kavelwerken. Het definitieve sluitstuk van het project volgt na de ondertekening van de tweede akte en de verdeling van de resterende kosten.
Minister Jo Brouns benadrukt: “De open ruimte is een schat die we moeten koesteren en optimaal benutten. Dit project laat zien hoe we dat op een duurzame en toekomstgerichte manier kunnen doen.”







Meer informatie
Meer details over het ruilverkavelingsproject Willebringen, inclusief de reeds behaalde resultaten en toekomstige plannen, vind je op de projectpagina via www.vlm.be.
Voor vragen of persinformatie:
- Annick Grillet, projectmanager, Vlaamse Landmaatschappij: annick.grillet@vlm.be
- Katrien Branders, communicatieverantwoordelijke, Vlaamse Landmaatschappij: katrien.branders@vlm.be