Sociaal klimaatproject wint Prijs Armoede Uitsluiten 2025 en maakt zo echt verbinding met het Europees klimaatpact
02/06/2025
SAAMO provincie Antwerpen ontving op 20 mei 2025 de Prijs Armoede Uitsluiten van Welzijnszorg voor haar initiatief De Experten. Het project kreeg de onderscheiding vanwege de combinatie van armoedebestrijding en klimaatrechtvaardigheid. De Experten betrekt mensen met energiearmoede actief bij klimaatbeleid, waardoor hun ervaringskennis directe invloed krijgt op besluitvorming.
Drie andere kanshebbers
Welzijnsschakel Kantel uit Brugge, ATD Vierde Wereld Vlaanderen en CLT Brussel stonden eveneens op de shortlist. Deze organisaties demonstreerden verschillende methoden om klimaatbeleid sociaal verankerd en structureel eerlijk vorm te geven.
Structurele samenwerking als sleutel
De Experten viel op door haar langdurige aanpak en unieke samenwerkingsmodel. Mensen in armoede, sociale professionals, energiedeskundigen en beleidsmakers werken hierin gelijkwaardig samen. Dit model zorgt ervoor dat kwetsbare groepen niet langer buiten het klimaatdebat staan.
Van Kempense gemeenten naar Vlaamse beleidstafels
Wat begon in 2021 als ‘De klimaatstem van MIA’ in vier Kempense gemeenten, groeide uit tot een Vlaamse werking. Maandelijks zitten De Experten nu aan tafel met energiehuizen, OCMW’s, netbeheerders en kabinetten. In 2024 deelden meer dan 300 deelnemers uit 37 organisaties kennis tijdens tien vergaderingen.
Financiële draagkracht centraal
Volgens SAAMO houden huidige klimaatmaatregelen onvoldoende rekening met de beperkte middelen van kwetsbare groepen. Het project benadrukt dat een rechtvaardige energietransitie enkel slaagt wanneer financiële haalbaarheid voorop staat.
Oproep tot structurele participatie
Tijdens de uitreiking onderstreepte Welzijnszorg-directeur Koen Trappeniers het belang van beleid dat vertrekt vanuit kwetsbare posities. Hij riep op tot garanties voor participatie in alle fasen: van beleidsontwerp tot evaluatie.
Erkenning voor doorzettingsvermogen
De prijs – een geldbedrag van €20.000 en het kunstwerk De Levensloop – werd overhandigd door minister van staat Jos Geysels. SAAMO beschouwt de onderscheiding als erkenning voor jarenlange inzet en als aansporing voor beleidsmakers. Kwetsbare groepen vormen de graadmeter voor eerlijk klimaatbeleid. De Experten bewijst dat hun inbreng meer dan onmisbaar is voor haalbare oplossingen! Dit project versterkt niet enkel klimaatrechtvaardigheid, maar geeft ook concrete invloed aan wie vaak over het hoofd wordt gezien.
Verbinding met Europees Klimaatpact
De aanpak van De Experten sluit nauw aan bij de doelstellingen van het Europees Klimaatpact. Dit initiatief van de Europese Commissie stimuleert lokale actie voor klimaatneutraliteit en sociale rechtvaardigheid. Net als het pact zet het project in op:
- Directe burgerparticipatie in klimaatbeleid
- Kennisuitwisseling tussen burgers, experts en overheden
- Inclusieve oplossingen voor energiearmoede binnen de energietransitie
De Experten vormt hiermee een concreet Vlaams antwoord op de oproep van het pact om lokale innovatie te versterken. De methodiek – ervaringsdeskundigen centraal stellen in beleidsvorming – illustreert hoe Europese klimaatambities sociaal verankerd kunnen worden.
Andy Vermaut
Bronnen:
SAAMO Provincie Antwerpen, Welzijnszorg, Europees klimaatpact
